Nail's Love By Ms

Top 10 μυστήρια






Τα 10 πιο ανεξήγητα φαινόμενα Όσα δεν μπορεί να εξηγήσει η επιστήμη....


10. Βόμβος του Τάος
Ορισμένοι κάτοικοι και επισκέπτες της μικρής πόλης Τάος στο Νέο Μεξικό, αναφέρουν εδώ και χρόνια έναν ενοχλητικό και μυστηριώδη, χαμηλής συχνότητας, βόμβο στον αέρα της ερήμου.

Για έναν περίεργο λόγο, μόνο το 2% των κατοίκων της περιοχής έχει αναφέρει ότι ακούει τον ήχο αυτό. Κάποιοι πιστεύουν ότι αποτελεί απλά ένα ασυνήθιστο ακουστικό φαινόμενο, άλλοι υποψιάζονται μαζική υστερία ή εμπλέκουν απειλητικές συνομωσιολογικές ιστορίες.

Είτε όμως είναι όντως κάποιος υπαρκτός βόμβος, είτε αποτελεί κάποιο ψυχολογικό, φυσικό ή υπερφυσικό φαινόμενο, κανένας μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να εντοπίσει την προέλευσή του.

9. Μεγαλοπόδαρος


Εδώ και κάποιες δεκαετίες, υπάρχουν αναφορές σε ολόκληρη την Αμερική για μεγάλα, τριχωτά τέρατα, που μοιάζουν με ανθρώπους και ονομάζονται μεγαλοπόδαροι.

Παρά τον μεγάλο αριθμό μεγαλοπόδαρων που θα πρέπει να υπάρχει λογικά ώστε να αναπαράγονται, δεν έχει βρεθεί πότε το σώμα κάποιου. Κανένας κυνηγός δεν έχει καταφέρει να σκοτώσει μεγαλοπόδαρο, κανένα αυτοκίνητο δεν τους έχει χτυπήσει, και κανείς δεν έχει πεθάνει από φυσικά αίτια.

Λόγω έλλειψης, λοιπόν, απτών αποδεικτικών στοιχείων, όπως δόντια ή οστά, όλα στηρίζονται σε προσωπικές μαρτυρίες και ορισμένες αμφιλεγόμενες φωτογραφίες και βίντεο.

Δεδομένου ότι είναι αδύνατον να αποδείξεις κάτι που -θεωρητικά έστω- δεν υφίσταται, η επιστήμη δεν θα μπορέσει ποτέ να αποδείξει πως υπάρχουν πλάσματα, όπως οι μεγαλοπόδαροι και το τέρας του Λοχ Νες, εντούτοις είναι πιθανόν αυτά τα μυστηριώδη τέρατα να κρύβονται από τα αδιάκριτα βλέμματα των ανθρώπων.
8. Διαίσθηση


Είτε την αποκαλέσουμε ένστικτο, είτε έκτη αίσθηση, είτε κάτι άλλο, όλοι έχουμε νιώσει κάποια στιγμή τη διαίσθηση. Φυσικά, το ένστικτό μας κάποιες φορές κάνει λάθος, αλλά εκείνη τη στιγμή που το νιώθουμε μοιάζει πιο σωστό από ποτέ.

Οι ψυχολόγοι αναφέρουν πως ο άνθρωπος λαμβάνει υποσυνείδητα πληροφορίες από τον κόσμο γύρω του, με αποτέλεσμα να διαισθάνεται ή να γνωρίζει πληροφορίες, χωρίς ακριβώς να γνωρίζει πώς ή γιατί τις ξέρει.

Τα φαινόμενα διαίσθησης είναι εξαιρετικά δύσκολα να τα αποδείξεις ή να τα μελετήσεις και έτσι η ψυχολογία μπορεί να απαντήσει μόνο σε ένα μικρό κομμάτι.

7. Μυστηριώδεις εξαφανίσεις


Άνθρωποι εξαφανίζονται για διάφορους λόγους. Πολλοί απλά το σκάνε, άλλοι παθαίνουν κάποιο ατύχημα, άλλοι πέφτουν θύματα απαγωγής ή σκοτώνονται, αλλά ένα μεγάλο ποσοστό τελικά εξ αυτών εντοπίζεται. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τις πραγματικά μυστηριώδεις εξαφανίσεις.

Από το πλήρωμα του πλοίου Marie Celeste μέχρι τον Jimmy Hoffa, την Amelia Earhart και τη Natalee Holloway, κάποιοι άνθρωποι φαίνεται να εξαφανίστηκαν από προσώπου Γης, χωρίς να αφήσουν κανένα απολύτως ίχνος πίσω τους.

Όταν βρίσκεται κάποιος αγνοούμενος, είτε είναι αποτέλεσμα της αστυνομικής έρευνας, είτε κάποιας μαρτυρίας ή κάποιου ατυχήματος. Όταν, όμως, δεν υπάρχει κανένα απολύτως στοιχείο και έχουν χαθεί όλα τα ίχνη, ούτε η αστυνομία αλλά ούτε και η ιατροδικαστική επιστήμη μπορεί να λύσει το μυστήριο.

6. Φαντάσματα


Από τον «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ μέχρι το σόου του NBC «Medium», τα πνεύματα των νεκρών έχουν κάνει πολλές εμφανίσεις. Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αναφέρει κατά καιρούς πως έχουν δει τόσο μυστήριες σκιές όσο και αγαπημένα τους πρόσωπα, που έχουν φύγει από τη ζωή.

Παρόλο που παραμένουν απροσδιόριστα τα στοιχεία εκείνα που αποδεικνύουν την ύπαρξη φαντασμάτων, εξακολουθούν να υπάρχουν μαρτυρίες για θεάσεις, φωτογραφίες, ακόμα και επικοινωνία με φαντάσματα.

Οι ερευνητές των φαντασμάτων ελπίζουν πως κάποια μέρα θα μπορέσουν να αποδείξουν ότι οι νεκροί επικοινωνούν με τους ζωντανούς, δίνοντας μία οριστική απάντηση στο μυστήριο.

5. Déjà vu


Το déjà vu είναι γαλλική φράση και σημαίνει «έχω ήδη δει». Το χρησιμοποιούμε για να αναφερθούμε στο έντονο, περίπλοκο και μυστηριώδες συναίσθημα που νιώθουμε όταν νομίζουμε πως έχουμε ξαναζήσει κάποια συγκεκριμένα γεγονότα στο παρελθόν.

Μία γυναίκα μπορεί να μπει σε ένα κτίριο, για παράδειγμα, σε μία ξένη χώρα, που δεν έχει επισκεφτεί ποτέ στο παρελθόν, και να αισθανθεί πως ο συγκεκριμένος χώρος τής είναι, κατά έναν παράξενο και ξεχωριστό τρόπο, οικείος.

Κάποιοι αποδίδουν το déjà vu σε υπερφυσικές εμπειρίες ή αυθόρμητες φευγαλέες ματιές σε προηγούμενες ζωές. Όπως και με τη διαίσθηση, η έρευνα της ανθρώπινης ψυχολογίας μπορεί να προσφέρει περισσότερο φυσιοκρατικές εξηγήσεις, αλλά ουσιαστικά η αιτία και η φύση του φαινομένου παραμένουν ένα μυστήριο.

4. ΑΤΙΑ


Δεν υπάρχει αμφιβολία πως υπάρχουν ΑΤΙΑ (Αγνώστου Ταυτότητας Ιπτάμενα Αντικείμενα) - πολλοί άνθρωποι βλέπουν διάφορα αντικείμενα στον ουρανό που δεν μπορούν να αναγνωρίσουν, είτε πρόκειται για αεροσκάφη είτε για μετεωρίτες. Τώρα, αν κάποιο από αυτά τα αντικείμενα ή φώτα είναι στην πραγματικότητα ένα εξωγήινο αεροσκάφος, είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα.

Δεδομένης της τεράστιας απόστασης και της προσπάθειας που χρειάζεται για να φτάσει στη Γη από την άλλη άκρη του διαστήματος, το σενάριο των ΑΤΙΑ μοιάζει μάλλον απίθανο. Εντούτοις, αν και ενδελεχείς έρευνες έχουν αποκαλύψει τα πραγματικά αίτια τέτοιου είδους αναφορών, κάποιες περιπτώσεις ΑΤΙΑ θα παραμένουν για πάντα ανεξήγητες.

3. Επιθανάτιες εμπειρίες και ζωή μετά θάνατον


Τα άτομα που βρέθηκαν κάποτε πολύ κοντά στο θάνατο, αναφέρουν κάποιες φορές διάφορες μυστήριες εμπειρίες (όπως ότι περπατούν μέσα σε ένα τούνελ και βλέπουν μπροστά τους ένα έντονο φως, βρίσκονται ξανά με αγαπημένα πρόσωπα που δεν είναι εν ζωή, ή νιώθουν μία αίσθηση γαλήνης, κ.α.) Αυτές οι εμπειρίες ενδεχομένως να υποδηλώνουν πως υπάρχει ζωή μετά θάνατον.

Αν και οι εμπειρίες αυτές είναι έντονες, κανείς δεν έχει επιστρέψει από τον θάνατο με αποδείξεις ή επιβεβαιωμένες πληροφορίες.

Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν πως οι εμπειρίες αυτές εξηγούνται ως φυσικές και αναμενόμενες παραισθήσεις του τραυματισμένου εγκεφάλου. Εντούτοις, δεν υπάρχει τρόπος να μάθουμε με βεβαιότητα τι προκαλεί τις επιθανάτιες εμπειρίες ή εάν είναι στην πραγματικότητα οράματα «του άλλου κόσμου».

2. Τηλεπαθητικές δυνάμεις και εξωαισθητηριακή αντίληψη


Οι τηλεπαθητικές δυνάμεις και η εξωαισθητηριακή αντίληψη (ESP) συγκαταλέγονται μεταξύ των 10 κορυφαίων ανεξήγητων φαινομένων, για τον μοναδικό λόγο ότι υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν σε αυτές.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως η διαίσθηση είναι μία μορφή τηλεπαθητικής δύναμης, ένας τρόπος πρόσβασης στην απόκρυφη ή ειδική γνώση του κόσμου ή του μέλλοντος.

Ερευνητές υπέβαλαν σε εξετάσεις άτομα που ισχυρίζονται πως έχουν τηλεπαθητικές δυνάμεις, παρόλο που τα αποτελέσματα, με καθαρά επιστημονικά κριτήρια, είναι μέχρι στιγμής αρνητικά ή αμφιλεγόμενα.

Ορισμένοι ισχυρίζονται πως οι τηλεπαθητικές ικανότητες δεν μπορούν να εξεταστούν. Εάν αυτό ισχύει, τότε η επιστήμη δεν θα καταφέρει ποτέ να αποδείξει την ύπαρξη ή μη των τηλεπαθητικών δυνάμεων.

1. Σύνδεση σώματος/νου


Η ιατρική επιστήμη μόλις έχει αρχίσει να κατανοεί τους τρόπους με τους οποίους ο νους επηρεάζει το σώμα. Το φαινόμενο placebo, για παράδειγμα, δείχνει πως οι άνθρωποι μπορούν κάποια στιγμή να προκαλέσουν ανακούφιση σε ορισμένα ιατρικά συμπτώματα ή στον πόνο, απλά και μόνο πιστεύοντας πως η θεραπεία είναι αποτελεσματική - είτε είναι στην πραγματικότητα είτε όχι.

Χρησιμοποιώντας διαδικασίες που είναι ελάχιστα κατανοητές, η ικανότητα που έχει το σώμα να θεραπεύεται μόνο του είναι πολύ πιο εντυπωσιακή από οτιδήποτε θα μπορούσε να δημιουργήσει η σύγχρονη ιατρική.

Ο Κοινωνικός Δαρβινισμός και οι εφαρμογές του - Μέρος Β'


Θετικά αποτελέσματα του Κοινωνικού Δαρβινισμού


Ο Κοινωνικός Δαρβινισμός και οι εφαρμογές του
Ο Κοινωνικός Δαρβινισμός και οι εφαρμογές του
Δεν ήταν όλοι οι κοινωνικοί δαρβινιστές τόσο ακραίοι και προφανώς ο Κ.Δ. δεν αποτέλεσε τη μόνη δικαιολογία της αποικιοκρατίας, του ιμπεριαλισμού και άλλων επεκτατικών πρακτικών. Στην πραγματικότητα, οι πρώιμοι κοινωνικοί δαρβινιστές που ερμήνευσαν την εξελικτική θεωρία ως προέκταση του καπιταλισμού, θα τρόμαζαν με τη χρήση της ιδέας για να προωθηθούν κρατικά προγράμματα ευγονικής.
Μολονότι σήμερα η ηθική βάση του Κ.Δ. είναι κατακριτέα, το φαινόμενο μάλλον είχε κάποια ευνοϊκά αποτελέσματα. Η πίστη στον Κ.Δ. αποθάρρυνε την αναίτια και κακόβουλη παροχή ελεημοσύνης στους φτωχούς, ευνοώντας αντίθετα την παροχή πόρων στους ικανότερους όλων των τρόπων ζωής ή διαλέγοντας τα πραγματικά ικανά άτομα ως αποδέκτες βοήθειας και υποστήριξης.
Ορισμένοι σπουδαίοι κοινωνικοί δαρβινιστές όπως ο αμερικανός επιχειρηματίας και βιομήχανος Andrew Carnegie συνδύασαν την φιλανθρωπία με τον Κ.Δ.. Για παράδειγμα, χρησιμοποίησε την τεράστια περιουσία του για να ιδρύσει εκατοντάδες βιβλιοθήκες και κοινωνικά ιδρύματα, ενός Πανεπιστημίου συμπεριλαμβανομένου, προς το συμφέρον αυτών που θα προτιμούσαν να επωφεληθούν από αυτές τις πηγές. Αντιτέθηκε στην άμεση και αδιάκριτη ελεημοσύνη προς τους φτωχούς διότι πίστευε ότι με αυτό τον τρόπο ευνοούταν εξίσου ο άξιος και ανάξιος άνθρωπος.

Οι απλούστερες όψεις του Κ.Δ. ακολουθούσαν παλαιότερες απόψεις του Malthus, σύμφωνα με τις οποίες οι άνθρωποι και ειδικά οι άντρες χρειάζονταν τον ανταγωνισμό προκειμένου να επιβιώσουν, ενώ οι φτωχοί δεν πρέπει να βοηθούνται αλλά να επιβιώνουν με τις δικές τους δυνάμεις. Εντούτοις οι περισσότεροι κοινωνικοί δαρβινιστές των αρχών του 20ου αιώνα υποστήριξαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και βελτιωμένους μισθούς, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους φτωχούς να διεκδικήσουν μόνοι τους περισσότερες ευκαιρίες για επιβίωση κι αυτή η πρακτική θα διασαφήνιζε ποιοι από τους φτωχούς ήταν πραγματικά ικανοί να επιβιώσουν και ποιοι ήταν φτωχοί λόγω οκνηρίας ή ανικανότητας.

Το πρόβλημα του Κοινωνικού Δαρβινισμού

Τα φιλοσοφικά προβλήματα του Κ.Δ. είναι μάλλον αποθαρρυντικά και μοιραία για την βασιμότητα της κύριας θεωρίας του. Πρώτα απ'όλα υποπίπτει στην εσφαλμένη παραδοχή ότι οτιδήποτε είναι φυσικό είναι και ηθικά σωστό, ενώ ό,τι είναι μη φυσικό, είναι και καταδικαστέο. Με άλλα λόγια πέφτει θύμα της πίστης πως επειδή συμβαίνει κάτι στη φύση, εμείς οι άνθρωποι πρέπει οπωσδήποτε να το ακολουθούμε ως ηθικό παράδειγμα. Το πρόβλημα στην σκέψη των κοινωνικών δαρβινιστών προέρχεται από το γεγονός ότι η θεωρία καταφεύγει σε μια φυσιοκρατική πλάνη η οποία προσπαθεί να αποκομίσει μια δήλωση του 'πρέπει' από μια δήλωση του 'είναι'. Το ίδιο σκεπτικό εφαρμόζεται και στον Κ.Δ. δηλαδή η προέκταση των φυσικών διαδικασιών στις δομές της ανθρώπινης κοινωνίας. Αυτό αποτελεί συχνό πρόβλημα στη φιλοσοφία και συχνά γίνεται παραδεκτό ότι είναι σχεδόν αδύνατο να αποκομίσουμε το 'πρέπει' από το 'είναι'. Τουλάχιστον είναι αδύνατο να το πράξουμε τόσο απλά και άμεσα όπως το έκαναν οι υποστηρικτές του Κ.Δ.

Η βασική παραδοχή του Κ.Δ. δεν έχει φιλοσοφικό έρεισμα, εξακολουθεί όμως να είναι ευρύτατα διαδεδομένη στις κοινωνίες μας, όταν π.χ. η αντίδραση στον έλεγχο των γεννήσεων ή την ομοφυλοφιλία εκδηλώνεται με τον χαρακτηρισμό τους σαν καταστάσεις που πάνε 'ενάντια στη φύση'. Πρόκειται για μία από τις παραδόσεις που μας άφησε ο μεσαιωνικός σχολαστικισμός, την φυσιοδιφική πλάνη της ταύτισης του φυσικού με το καλό. Έτσι οι φυσικοί νόμοι αντί να θεωρηθούν σαν απλές περιγραφές του πώς δουλεύει η φύση, απέκτησαν ηθική υπόσταση και θεωρήθηκαν η γέφυρα για το πέρασμα από το 'είναι' στο 'πρέπει'. Αυτή η ταύτιση του φυσικού με το σωστό που είναι παλαιότερη από τη θεωρία της εξέλιξης, εκμεταλλεύεται την εξελικτική θεωρία για να ανανεώσει την κοινωνικοδαρβνική τάση και να της δώσει επιστημονική βαρύτητα.

Ο ίδιος ο Δαρβίνος είχε αρνηθεί οποιονδήποτε 'κώδικα ηθικής' αναγνωρίσιμο στη φυσική επιλογή. Πολλές αρνητικές αντιδράσεις προς τον Δαρβινισμό (την εξελικτική θεωρία) προέρχονται από την παρανόηση που υφίσταται μεταξύ του Δαρβινισμού ως επιστημονική θεωρία με τον Κ.Δ. ως ηθικολογική θεωρία. Στην πραγματικότητα αυτές οι δύο θεωρίες δεν έχουν κανένα κοινό σημείο εκτός από το όνομα και λίγες βασικές ιδέες τις οποίες όμως οι οπαδοί του Κ.Δ. παρερμήνευσαν. Δυστυχώς ένα μεγάλο ποσοστό της αρνητικής αντίδρασης στην δαρβινική σκέψη για την ανθρώπινη εξέλιξη και συμπεριφορά, προέρχεται από τον φόβο προς τον Κ.Δ. και των υπαινιγμών του πάνω σε πολλούς ηθικούς κώδικες της σημερινής εποχής. Ωστόσο ο Κ.Δ. τόσο στην ήπια μορφή του όσο και στην περισσότερο ακραία, στηρίζεται σε μια λογική πλάνη αποτυγχάνοντας ολοκληρωτικά να ακολουθήσει την πραγματική δαρβινική εξελικτική σκέψη.

Είναι σχετικά εύκολο να διακρίνουμε αναλογίες μεταξύ βιολογικής και πολιτισμικής εξέλιξης, αλλά δεν πρέπει να παρασυρόμαστε σε παραπλανητικές υπεραπλουστεύσεις. Οι πολιτισμικοί νεωτερισμοί, λόγου χάριν, ή οι εφευρέσεις μπορούν να παραλληλιστούν με τις γενετικές μεταλλάξεις και να 'επιλέγονται' με την έννοια ότι μερικοί νεωτερισμοί ενσωματώνονται στον ανθρώπινο πολιτισμό και άλλοι απορρίπτονται. Η θεωρία της εξέλιξης όμως δεν υπαινίσσεται ότι οι άνθρωποι είναι προορισμένοι να συμπεριφέρονται εγωιστικά και κοντόφθαλμα, ούτε θεωρεί παράλογη την παροχή βοήθειας προς τους λιγότερο ικανούς. Οι ενδεχόμενες επιδράσεις της εξελικτικής θεωρίας στην ανθρώπινη σκέψη όπως η εξάπλωση συμπεριφορών, νοοτροπιών και κουλτούρων μέσω των μιμιδίων (Υποσημείωση 2, για τα 'Μιμίδια) ως 'πολιτισμικών μονάδων' δεν πρέπει να συγχέονται με τις διατυπώσεις του Κ.Δ. ούτε να τις δικαιολογούν. Διαπιστώσεις που προκύπτουν μέσα από την εξελικτική θεωρία όπως ότι ο άνθρωπος μοιράζεται κοινή καταγωγή με τα υπόλοιπα ζώα όντας φτιαγμένος από την ίδια βασική ύλη, μπορεί κάλλιστα να αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και να μην θεωρούμε πλέον ότι υπερβαίνουμε τον φυσικό κόσμο. Αυτό όμως συνιστά μια διαφορετική φιλοσοφική προέκταση που δεν πρέπει να συγχέεται με τις διαστρεβλωμένες ιδέες ηθικολογικού τύπου του Κ.Δ.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ 2:
(2) Μιμίδιο: Όρος της Ψυχολογίας (ή ορθότερα της Βιοψυχολογίας), τον οποίο καθιέρωσε το 1976 ο βιολόγος Richard Dawkins. Ως 'μιμίδια' (memes) ορίζονται από τους ψυχολόγους οι συμπεριφορές, συνήθειες ή ικανότητες οι οποίες ως 'μονάδες κουλτούρας', μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της μίμησης. Ενώ στην Βιολογία τα γονίδια είναι μετρήσιμες και επιστημονικά προσδιορισμένες χημικές ουσίες κλεισμένες στο εσωτερικό των κυττάρων, τα μιμίδια της Ψυχολογίας είναι απλές πληροφορίες που μεταπηδούν από εγκέφαλο σε εγκέφαλο, ή ακόμα και από εγκέφαλο σε ανθρώπινα δημιουργήματα, όπως σε έργα τέχνης, βιβλία, κ.α. Όμοια ωστόσο με τα γονίδια που ανταγωνίζονται στο σωματικό περιβάλλον για το ποια θα επικρατήσουν τελικά, τα μιμίδια που επικρατούν των άλλων στον κοινό ανθρώπινο χώρο εξαπλώνονται παντού και διαμορφώνουν κουλτούρες και νοοτροπίες. Το μιμίδιο, αντίθετα, έχει μεταφορική σημασία, η οποία μπορεί να αντιστοιχεί σε πολλές και διαφορετικές έννοιες, όχι όμως σε πράγματα. Τα μιμίδια συνασπίζονται σε ομάδες μιμιδίων που αναπτύσσονται μαζί ('μιμιδιακά πλέγματα') και τα οποία είτε με υποσχέσεις είτε με απειλές εξωθούν τα κοινωνικά υποκείμενα στο να τα αντιγράψουν και στην συνέχεια να τα μεταδώσουν σε όλους όσους μπορούν να επηρεάσουν με ποικίλους τρόπους και σε διαφορετικό βαθμό. Ο ίδιος ο 'εαυτός' αποτελεί ένα μιμιδιακό πλέγμα, το οποίο ισχυροποιείται κάθε φορά που χρησιμοποιείται ο όρος 'εγώ' ή ρήματα του τύπου 'γνωρίζω', 'πιστεύω', 'επιθυμώ', κ.ο.κ., τροφοδοτώντας την ψευδαίσθηση ενός συμπαγούς εσωτερικού εαυτού με συνειδητές εμπειρίες.

ΔΕΣΤΕ ΤΟ Α' ΜΕΡΟΣ 

Ο Κοινωνικός Δαρβινισμός και οι εφαρμογές του - Μέρος Α'


Ορισμός και ιστορικό πλαίσιο

Ο Κοινωνικός Δαρβινισμός και οι εφαρμογές του
Ο Κοινωνικός Δαρβινισμός και οι εφαρμογές του
Μια ιδέα (ή θεωρία) ιδιαίτερα διαδεδομένη κατά την Βικτωριανή εποχή (1837-1901) στην Αγγλία και στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία ο ισχυρότερος και ο ικανότερος πρέπει να επιβιώνει και να ευημερεί στην κοινωνία, ενώ αντίθετα ο αδύναμος και ο ανίκανος ή μη προσαρμοσμένος πρέπει να αφήνεται στην εξαφάνισή του.
Η θεωρία αυτή αναπτύχθηκε κυρίως από τον Άγγλο πολυμαθή φιλόσοφο, ανθρωπολόγο και πολιτικό θεωρητικό Herbert Spencer (1820-1903) του οποίου οι θεωρίες διακρίνονταν πάντα από μια ελιτίστικη τάση και ενθαρρύνθηκαν από την υιοθέτηση των Δαρβινικών ιδεών της προσαρμογής και της φυσικής επιλογής. Ο όρος εμφανίστηκε στην Ευρώπη το 1877 (Fisher Joseph, "The History of Landholding in Ireland", Transactions of the Royal Historical Society, London 1877) και έγινε ευρύτερα διαδεδομένος στην Αμερική το 1944 από τον Αμερικάνο ιστορικό Richard Hofstadter.
Την εποχή εκκόλαψης των ιδεών του Κοινωνικού Δαρβινισμού (εφεξής Κ.Δ.) η τεχνολογία, η οικονομία και οι εξουσιαστικοί μηχανισμοί των δυτικών λαών και κρατών βρίσκονταν σε πολύ πιο αναπτυγμένο και προχωρημένο στάδιο συγκριτικά με άλλους πολιτισμούς μη ευρωπαϊκούς. H Βικτωριανή εποχή κατά την οποία ήκμασε ο Κ.Δ. είναι άμεσα συνυφασμένη με την βασίλισσα Βικτωρία η οποία ανήλθε στον θρόνο της Μεγάλης Βρετανίας το 1837. Η Βικτωρία κυβέρνησε για 64 χρόνια (όσο κανένας άλλος βρετανός μονάρχης) και σηματοδότησε την εποχή της, που έμεινε στην ιστορία ως 'βικτωριανή'. Στους νεώτερους το όνομά της δεν λέει και πολλά πράγματα, παρά μόνο ως κακή ανάμνηση στους λαούς που γνώρισαν την αποικιοκρατία των Βρετανών.

Στα χρόνια της Βικτωρίας η χώρα της έφθασε στη μέγιστη ακμή και όπως λεγόταν ο ήλιος της βρετανικής αυτοκρατορίας δεν έδυε ποτέ λόγω των βρετανικών αποικιών σε κάθε μεριά του πλανήτη. Σε μία Ευρώπη, όπου κυριαρχούσε η ανασφάλεια, η πατρίδα της γνώρισε σταθερότητα, παρά τις κραυγαλέες κοινωνικές ανισότητες, την φτώχια των χαμηλότερων κοινωνικών τάξεων, την αυξημένη παιδική εργασία και την αυξημένη πορνεία. Η δημοκρατία διευρύνθηκε με την είσοδο στην εκλογική διαδικασία όλου του ανδρικού πληθυσμού, η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος στην εποχή της υπήρξε κολοσσιαία με την κορύφωση της Βιομηχανικής Επανάστασης και ευνοήθηκε η εμφάνιση μιας καλλιεργημένης τάξης μεσοαστών.

Ο Δαρβίνος άλλαξε την άποψη που βλέπουμε τη ζωή και η ιατρική προόδευσε ραγδαία, η τέχνη της φωτογραφίας εξαπλώθηκε, ενώ ο κινηματογράφος και το αυτοκίνητο έκαναν δειλά την εμφάνισή τους προς τα τέλη της βασιλείας της. Στο Λονδίνο σημειώθηκε ραγδαία αύξηση του πληθυσμού αλλά και επέκταση των φτωχογειτονιών και των πυκνοκατοικημένων συνοικιών στις οποίες μπορούσε κανείς να συναντήσει ακόμα και 30 άτομα να συμβιώνουν σε ένα μεγάλο διαμέρισμα.

Herbert Spencer και γνωστοί υποστηρικτές του Κοινωνικού Δαρβινισμού

O Spencer ως ο πατέρας της ηθικολογικής θεωρίας του Κ.Δ. σκεφτόταν ως ελιτιστής (υπεροπτική συμπεριφορά των ανθρώπων που ανήκουν στην ελίτ μιας κοινωνίας οικονομική, πνευματική, κοινωνική) πολύ νωρίτερα από την εμφάνιση της θεωρίας του Δαρβίνου και ήταν υπέρμαχος της ιδέας 'η δύναμη είναι το δίκαιον'. Ο Spencer είχε επηρεαστεί από τα έργα του γνωστού πολιτικού οικονομολόγου Thomas Robert Malthus (1766-1834) ο οποίος είχε κατά κάποιο τρόπο προαναγγείλει ιδέες παρόμοιες της μεταγενέστερης κοινωνικοδαρβινικής σκέψης στο έργο του 'Essay on a Principle of Population' του 1838. Τέτοιες ιδέες ήταν η ενδεχόμενη δημιουργία κοινωνικών προβλημάτων λόγω της αυξημένης φιλανθρωπίας και η λιμοκτονία του πιο αδύνατου εφόσον το μέγεθος της πληθυσμιακής αύξησης ξεπεράσει την ποσότητα διαθέσιμων τροφίμων. Το έργο στο οποίο ο Spencer ανέπτυξε αρχικά την βασική θεωρία του ήταν το 'Progress: Its Law and Cause' (1857), δύο χρόνια πριν την έκδοση της 'Προέλευσης των Ειδών' του Δαρβίνου (1859). Ωστόσο πολύ γρήγορα υιοθέτησε τις ιδέες του Δαρβίνου προσαρμόζοντάς τες στην θεωρία του, επιχειρώντας ένα χρόνο μετά μια ολοκληρωμένη σύνθεση της εξελικτικής θεωρίας με τις ηθικο-κοινωνικές ιδέες του στο έργο 'First Principles' (1860). Η ιδέα της προσαρμογής τον οδήγησε στη διαπίστωση ότι οι πλούσιοι και οι ισχυροί ήταν καλύτερα προσαρμοσμένοι στην οικονομική και κοινωνική χρονική κλίμακα, ενώ η ιδέα της Φυσικής Επιλογής (Υποσημείωση 1, για τη 'Φυσική Επιλογή') τον παρότρυνε να ισχυριστεί ότι ήταν φυσικό και δίκαιο οι πλούσιοι να ευημερούν εκμεταλλευόμενοι τους αδύνατους, αφού αυτό ακριβώς συμβαίνει και στη φύση. Ωστόσο ο Spencer δεν παρουσίασε τη θεωρία του τοποθετώντας απλά τους ανθρώπους σε παραλληλισμό προς την φύση. Θεώρησε ότι η επιβίωση του καλύτερα προσαρμοσμένου ανθρώπου δεν ήταν μόνο φυσική αλλά και ηθικά σωστή.

Πράγματι μερικοί ακραιφνείς υποστηρικτές του K.Δ. υποστήριξαν ότι ήταν ανήθικο να βοηθάνε τους αδύναμους και όχι τους εαυτούς τους, διότι αυτό θα ενθάρρυνε την επιβίωση και πιθανή αναπαραγωγή κάποιου ουσιαστικά ακατάλληλου και μη προσαρμοσμένου ατόμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Spencer δεν χαρακτηριζόταν ως κοινωνικός δαρβινιστής παρά μόνο από το 1930 κι έπειτα, δηλαδή πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του. Ένας ακόμα γνωστός θεωρητικός ιδεών κοινωνικού δαρβινισμού υπήρξε ο πολυμαθής ανθρωπολόγος, ψυχομετρικός, γεωγράφος, στατιστικολόγος, εφευρέτης κ.α., Francis Galton (1822-1911), ξάδερφος του Δαρβίνου, ο οποίος εισήγαγε τον όρο 'ευγονική' από τις ελληνικές λέξεις 'ευ' και 'γόνος'. Οι θέσεις του Galton (1865-1869) συνοψίζονταν ως εξής: Τα ιδρύματα κοινωνικής πρόνοιας και τα άσυλα φρενοβλαβών επέτρεπαν σε 'κατώτερους' ανθρώπους να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν σε ταχύτερο ρυθμό από τους 'ανώτερους' ανθρώπους, και αν δεν παρθούν τα κατάλληλα μέτρα σύντομα η κοινωνία θα κατακλυστεί από 'κατώτερους'. Επίσης είχε υποστηρίξει ότι όπως τα φυσικά χαρακτηριστικά κληρονομούνται στις επόμενες γενιές, έτσι πρέπει να συμβαίνει και με τα πνευματικά όπως το ταλέντο και η ευφυΐα. Ο Galton πίστευε ότι η κοινωνική ηθική πρέπει να αλλάξει με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε η κληρονομικότητα να καταστεί συνειδητή απόφαση προκειμένου να αποφευχθεί ο υπερπολλαπλασιασμός των λιγότερο ικανών ατόμων και η συρρίκνωση των περισσότερο ικανών.

Περαιτέρω ώθηση στις ιδέες του Κ.Δ. έδωσε ο βιολόγος, γιατρός και φιλόσοφος Ernst Haeckel με το έργο του 'Riddle of the Universe' (1899) στο οποίο ενσωμάτωσε τον Κ.Δ.. με προγενέστερες ιδέες περί φυλετικής υγιεινής. Περίπου την ίδια εποχή ο βιολόγος August Weismann προειδοποιούσε για τους κινδύνους που εγκυμονεί η ακύρωση του κανόνα της φυσικής επιλογής. Η βασική του θέση ήταν ότι η σύγχρονη ιατρική και τα κοινωνικά μέτρα κατέστρεφαν τη φυσική ισορροπία, επιτρέποντας στους αδύναμους ανθρώπους να επιβιώνουν.

Εφαρμογές Κοινωνικού Δαρβινισμού

Ο K.Δ. χρησιμοποιήθηκε κατά το παρελθόν για να δικαιολογήσει πολυάριθμες πράξεις τις οποίες σήμερα θα τις θεωρούσαμε αμφιβόλου ηθικής αξίας. Η αποικιοκρατία θεωρήθηκε ως φυσική και αναπόφευκτη διαδικασία η οποία δικαιολογούνταν μέσα από την ηθική αρχή του Κ.Δ. Δηλαδή οι εκάστοτε αυτόχθονες πληθυσμοί αξιολογήθηκαν ως αδύναμοι και λιγότερο προσαρμοσμένοι για να επιβιώσουν, με αποτέλεσμα οι δυτικοί άποικοι να δικαιολογούν τις καταπατήσεις γης, και την ασυγκράτητη εκμετάλλευση πρώτων υλών και πόρων των αυτοχθόνων. Ο Κ.Δ. εφαρμόστηκε και στην στρατιωτική δραστηριότητα με κεντρική σκέψη ότι η επικράτηση του ισχυρότερου στρατού σήμαινε και την αποτελεσματικότερη προσαρμογή του στις πολεμικές συνθήκες. Εν αντιθέσει, οι απώλειες του αντίπαλου στρατοπέδου ερμηνεύονταν ως το φυσικό αποτέλεσμα του μη προσαρμοστικού και ακατάλληλου στάτους του. Εν τέλει, παρείχε στις βίαιες αποικιακές κυβερνήσεις την ηθική νομιμοποίηση για τα κατασταλτικά μέτρα εις βάρος των υπηκόων τους.

Ο Κ.Δ. βρήκε εφαρμογή και στον οικονομικό τομέα νομιμοποιώντας τον ανεξέλεγκτο ανταγωνισμό και την υπέρμετρη κεφαλαιοκρατία. Επί παραδείγματι, παρείχε μια δικαιολογία στις περισσότερο εκμεταλλευτικές μορφές καπιταλισμού κάτω από τις οποίες οι εργάτες αμείβονταν με πενιχρά ποσά καθημερινώς έχοντας εργαστεί κοπιαστικά πολλές ώρες παραπάνω από το κανονικό. Επιπλέον ο Κ.Δ. χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για να δικαιολογήσει την άρνηση των μεγάλων επιχειρήσεων να αναγνωρίσουν διάφορες εργατικές ενώσεις και παρόμοιους οργανισμούς τονίζοντας ότι οι πλούσιοι δεν χρειαζόταν να προσφέρουν χρηματικές δωρεές στους λιγότερο ισχυρούς και ευκατάστατους, αφού έτσι κι αλλιώς αυτές οι κατηγορίες ήταν λιγότερο ικανές.

Στον αντίποδα ο νόμος της φυσικής επιλογής και η πρόοδος που δήθεν προκαλεί στη φύση ερμηνεύτηκε από τον Μαρξ σαν αιτιολόγηση της πάλης των τάξεων. Με περισσότερο ευγενείς σκοπούς αλλά με την ίδια φτωχή λογική ο θεωρητικός του αναρχισμού Πέτρος Κροπότκιν και μερικοί ομοϊδεάτες του επικαλέστηκαν την τάση για συνεργασία που παρατηρείται στις ζωικές κοινωνίες σαν παράδειγμα προς μίμηση στις ανθρώπινες κοινωνίες. Ακόμα και ο εξελικτικός βιολόγος Julian Huxley, ορμώμενος από τη θεωρία της εξέλιξης προσπάθησε να αναπτύξει ένα σύνολο 'ηθικών κανόνων' που να οδηγούν σε ανώτερα επίπεδα πνευματικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνύπαρξης.

Στις πιο ακραίες μορφές του ο Κ.Δ. χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει τα προγράμματα ευγονικής με σκοπό την απομάκρυνση των ανεπιθύμητων γονιδίων από ανθρώπινους πληθυσμούς. Οι θεωρίες περί φυλετικής υγιεινής που τροφοδότησαν την εκδήλωση ευγονικών πρακτικών ενισχύονταν από τα κοινωνικά προβλήματα της εποχής που δημιουργούσε η υψηλή συγκέντρωση ανθρώπων στις πόλεις. Προβλήματα όπως ο αλκοολισμός, η φυματίωση και τα αφροδίσια νοσήματα θεωρούνταν τότε κληρονομικά, συνεπώς στα πλαίσια προσπάθειας εύρεσης επιστημονικής λύσης έπρεπε να ανακαλυφτούν μέθοδοι ενίσχυσης του ισχυρότερου τμήματος του πληθυσμού, προκειμένου να μην πάρουν το πάνω χέρι οι αδύναμοι. Τέτοιου τύπου προγράμματα ευγονικής συνοδεύονταν συχνά από νόμους υποστηρικτικούς της στείρωσης των ακατάλληλων ατόμων. Το Αμερικάνικο πρόγραμμα ευγονικής υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλές την περίοδο 1910-1930, κατά τη διάρκεια της οποίας 24 Πολιτείες των ΗΠΑ εφάρμοσαν νόμους στείρωσης των 'αργόστροφων' και ανίκανων προκειμένου να αποτραπεί η εξάπλωση αμβλύνοιας στην κοινωνία, δηλαδή η γέννηση ανεπιθύμητων απογόνων. Το Κογκρέσο πέρασε νόμο ο οποίος απαγόρευε μεταναστεύσεις από συγκεκριμένες περιοχές οι οποίες καταδικάστηκαν ως ακατάλληλες.

Οι ιδέες του Κ.Δ. αν και σε διαφορετική, πιο ακραία μορφή, εφαρμόστηκαν και από τους Ναζί της Γερμανίας για να δικαιολογηθούν τα αντίστοιχα προγράμματα ευγονικής η οποία χρησιμοποιήθηκε ως πρόφαση για την εξόντωση Τσιγγάνων, Εβραίων, ομοφυλόφιλων, και κάθε άλλης ομάδας του πληθυσμού, μη ευπρόσδεκτης στο καθεστώς του Χίτλερ. Στα ίδια πλαίσια εκδόθηκαν το 1935 στη Γερμανία ορισμένες βασικές κατευθυντήριες γραμμές με στόχο να επιλέξουν οι νεαροί Γερμανοί σωστό και υγιή σύντροφο που θα συνεισέφερε στην παντοτινή διατήρηση του γερμανικού έθνους μέσω υγειών και άξιων παιδιών-απογόνων. Οι Ναζί μέσω των ιδεών του Κ.Δ. δικαιολογούσαν επιστημονικώς ακόμη και τους φόνους των Εβραίων στο Ολοκαύτωμα με το πρόσχημα ότι καθάριζαν την ανθρωπότητα από 'κατώτερα γονίδια'. Αρκετοί φιλοναζιστές διανοούμενοι διέκριναν 'εξελικτική ηχώ' στις εκκαθαριστικές πρακτικές του Χίτλερ για την εξάλειψη ενός ολόκληρου λαού.

Ο Κ.Δ. επεκτάθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου στην Κίνα και στην Ιαπωνία ύστερα από μεταφράσεις έργων δυτικής σκέψης σχετικών με ιδέες του Κ.Δ. και εκδηλώθηκε μέσω ανάλογων προγραμμάτων ευγονικής που θέσπισαν οι χώρες αυτές.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ 1:
(1) Φυσική επιλογή: Η φυσική επιλογή είναι η διαδικασία εξέλιξης των ειδών μέσω της οποίας οι οργανισμοί που είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον αφήνουν περισσότερους απογόνους από εκείνους που είναι λιγότερο προσαρμοσμένοι. Η θεωρία της φυσικής επιλογής διατυπώθηκε επίσημα το 1858, από τον Κάρολο Δαρβίνο και τον Alfred Russel Wallace, που πραγματοποιούσαν εκείνη την περίοδο ανεξάρτητες μεταξύ τους έρευνες. Στηρίζεται στην παρατήρηση πως ορισμένες διαφορές μεταξύ των ατόμων σε έναν πληθυσμό είναι κληρονομήσιμες. Αν λοιπόν ένα κληρονομήσιμο γνώρισμα προσφέρει προσαρμοστικό πλεονέκτημα στο φορέα του, αυτός (είτε γιατί επιβιώνει περισσότερο, είτε γιατί επιλέγεται περισσότερο από τα άτομα του άλλου φύλου, σε σύγκριση με όσους δεν το φέρουν) αφήνει περισσότερους απογόνους με αποτέλεσμα να το μεταβιβάζει με αυξημένη συχνότητα στα άτομα της επόμενης γενιάς. Με τον τρόπο αυτό συσσωρεύονται από γενιά σε γενιά τα ευνοϊκά για την επιβίωση γνωρίσματα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει βαθμιαία στη δημιουργία ενός νέου είδους. Με τη διαδικασία αυτή, που είναι απολύτως συμβατή με τα επιστημονικά δεδομένα έχει επιτευχθεί η εξέλιξη των σύνθετων οργανισμών από απλούστερους. Η θεωρία της Φυσικής επιλογής δεν απέδειξε απλώς την ύπαρξη της εξέλιξης, αλλά υπέδειξε και ένα πειστικό μηχανισμό για το πώς έχει συμβεί η διαδικασία της εξέλιξης.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟ Β' ΜΕΡΟΣ 

Ζώα που μπορούν να νιώσουν τον Θάνατο


Οι υπερφυσικές αισθήσεις των ζώων



Γάτες που γνωρίζουν επακριβώς πότε θα τις πάνε στον κτηνίατρο. Σκύλοι που νιώθουν ότι το αφεντικό τους πλησιάζει, ακόμα και αν είναι πολλά χιλιόμετρα μακριά. Και πουλιά που πενθούν το θάνατο των ανθρώπων που είναι κοντά τους. Τα κατοικίδιά μας και άλλα ζώα φαίνεται πως έχουν διαισθητικές δυνάμεις, έχουν όμως στΆ αλήθεια μια μυστηριώδη έκτη αίσθηση; Ένα νέο βιβλίο από δύο πολύ σημαντικούς κλινικούς επιστήμονες που έχουν ασχοληθεί με τις επιθανάτιες εμπειρίες, ο Δρ. Peter Fenwick και η γυναίκα του Elizabeth, εξετάζει τις αξιοπρόσεχτες περιπτώσεις ζώων με ψυχικές δυνάμεις. Ας δούμε λοιπόν στη συνέχεια μερικές τέτοιες περιπτώσεις:
Δεν υπάρχει τίποτε το καινούργιο στην ιδέα ότι τα ζώα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες μέσω μιας επιπλέον αίσθησης που οι άνθρωποι έχουμε χάσει ή που δεν είχαμε ποτέ. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν κατοικίδια μπορούν πιθανότατα να αναφέρουν κάποιο παράδειγμα από τη γάτα ή το σκύλο τους που έδειξε συμπεριφορά σα να μπορεί διαβάζει τη σκέψη. Τα σκυλιά συχνά συμπεριφέρονται με τρόπο που μοιάζει σα να ξέρουν πότε τα αφεντικά τους ξεκινούν για να γυρίσουν στο σπίτι αν και μπορεί να βρίσκονται πολλά χιλιόμετρα μακριά και συχνά τους περιμένουν στην πόρτα πριν φτάσουν. Και οι γάτες είναι περιβόητες για την ικανότητά τους να νιώθουν πότε πρόκειται να τις πάνε στο κτηνιατρείο.
Ένας ακαδημαϊκός, ο Rupert Sheldrake, συγγραφέας του 'Σκύλοι που Γνωρίζουν Πότε οι Ιδιοκτήτες τους Επιστρέφουν στο Σπίτι' επικοινώνησε με 65 κτηνιατρεία στο Λονδίνο και ρώτησε εάν είχανε κάποιο πρόβλημα με ιδιοκτήτες γατών σχετικά με την τήρηση των ραντεβού που είχανε κλείσει. Όχι μόνο οι 64 στους 65 είχανε τέτοια προβλήματα, αλλά επιπρόσθετα μερικοί είχαν σταματήσει να κλείνουν ραντεβού σε άτομα που είχαν γάτες εξηγώντας ότι "τα ραντεβού για γάτες δεν μπορούν να λειτουργήσουν." Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι οι γάτες προσέχουν τον ιδιοκτήτη τους που πλησιάζει με το ειδικό κλουβί μεταφοράς, η γάτα κρύβεται πολύ νωρίτερα όταν νιώσει ότι ο άνθρωπος που την έχει, αρχίζει να σκέφτεται ότι είναι καιρός να ψάξει τη γάτα για να μην αργήσει στο ραντεβού με τον κτηνίατρο.
Παρομοίως, η προαίσθηση του θανάτου δεν περιορίζεται μόνο στους ανθρώπους. Το υπερβολικό ενδιαφέρον που προκάλεσε η περίπτωση μιας διαισθητικής αμερικάνικης γάτας με το όνομα Όσκαρ, αποτελεί ένα παράδειγμα των περίεργων συμπεριφορών που επιδεικνύουν τα ζώα. Ο Όσκαρ μένει σε μια νοσηλευτική κλινική και έχει μια αλλόκοτη ικανότητα να νιώθει πότε κάποιος που μένει εκεί πρόκειται να πεθάνει. Όταν ένας ασθενής πλησιάζει να πεθάνει σχεδόν πάντα ο Όσκαρ εμφανίζεται και πηδάει επάνω στο κρεβάτι. Το προσωπικό τελικά αναγνώρισε και σέβεται τα ένστικτα του Όσκαρ και καλεί τους συγγενείς του ασθενή που επιλέγει κάθε φορά ο γάτος. Αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Ο Όσκαρ δε δείχνει ενδιαφέρον σε ασθενείς που η υγεία τους φαίνεται πολύ άσχημη ή που έχουν λίγες μέρες ζωής. Σύμφωνα με μια θεωρία, η οξυδέρκεια της οσφρητικής αισθητικότητας των γατών μπορεί να τους παρέχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσουν κάποια μικρή μεταβολική αλλαγή που προηγείται της ώρας του θανάτου, αλλά κανείς δεν έχει βρει το λόγο, γιατί ένας γάτος θα έβρισκε ενδιαφέρον στο να πλησιάσει κάποιον που είναι έτοιμος να αναχωρήσει για τον άλλο κόσμο. 

Ιστορίες με σκύλους

Με τα παραπάνω δεδομένα, δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη το γεγονός ότι τόσο πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ακόμα και τρομακτικά περιστατικά που αφορούν γάτες και σκύλους.
Η Ann Liddell περιέγραψε την παράξενη συμπεριφορά του σκύλου της, ράτσας Newfoundland, τη νύχτα που πέθανε η μητέρα της: "Περίπου στις 4:30 π.μ. ο σκύλος άρχισε να γαβγίζει, όχι με το συνηθισμένο του τρόπο, αλλά κραύγαζε πολύ άγρια. Ήξερα αστραπιαία ότι η μητέρα μου πέθανε και λίγο αργότερα λάβαμε το τηλεφώνημα από το νοσοκομείο, που μας επιβεβαίωσε το γεγονός."
Η μητέρα του Michael Finch πέθαινε από καρκίνο. Ένα βράδυ ο Michael έφευγε από το νοσοκομείο και επέστρεφε στο σπίτι για να βγάλει βόλτα το σκύλο του. "Δεν θα το ξεχάσω ποτέ αυτό σ' όλη τη ζωή μου. Στις 10:45 μ.μ. ο σκύλος άρχισε να ουρλιάζει σα λύκος. Σου προκαλούσε ανατριχίλα στη σπονδυλική στήλη. Και τότε αντιλήφθηκα ότι αυτό γινόταν επειδή η μητέρα μου πέθανε. Για πέντε λεπτά ούρλιαζε ανεξέλεγκτα και μετά πήγε για ύπνο. Ο σκύλος ήταν ένα βασιλικό Cavalier Spaniel και ποτέ πριν δεν είχε βγάλει έναν τέτοιο βαθύ, άγριο και οξύ ήχο. Όταν αργότερα επέστρεψε ο πατέρας μου και η αδελφή μου, επιβεβαίωσαν ότι η μητέρα πέθανε στις 10:45 μ.μ." 

Ιστορίες με γάτες

Μια άλλη περίπτωση είναι αυτή της Susan Burman που αφηγείται το περιστατικό που συνέβη όταν ο άντρας της ήταν στο κρεβάτι του θανάτου. Η γάτα τους κουλουριάστηκε γύρω από τα πόδια του. Καθώς έβγαζε την επιθανάτια εκπνοή του οι τρίχες στην πλάτη της γάτα σηκώθηκαν σαν από στατικό ηλεκτρισμό. Μια παρόμοια ιστορία αφορά έναν άνθρωπο που κοιμόταν σε μια κλινική. Η γάτα μπήκε στο δωμάτιό του τη στιγμή που πέθαινε και μια νοσηλεύτρια που βρισκόταν εκεί ανέφερε: "Γρύλιζε και γύρναγε γύρω γύρω στο δωμάτιο δύο φορές και μετά ξαφνικά πετάχτηκε έξω σα να μην ήθελε πλέον να βρίσκεται εκεί."
Μια ακόμα πιο παράξενη ιστορία αφορά την οικογένεια Cox και τη γάτα τους. Ο Brian Cox είναι βιοχημικός και εργάζεται στο ερευνητικό τμήμα ενός πανεπιστημίου, ένας άνθρωπος που δεν είναι επιρρεπής στο να φαντάζεται πράγματα και να βγάζει εύκολα συμπεράσματα. Λίγα χρόνια πριν από το θάνατό της, η γριά θεία του Brian τους επισκεπτόταν με μεγάλη συχνότητα. Κάθε φορά που ερχόταν περνούσε την περισσότερη ώρα καθισμένη σε μια συγκεκριμένη καρέκλα και η γάτα (που όπως οι περισσότερες γάτες τους αρέσει να βρίσκουν ένα άτομο που να κάθεται ήσυχα σε ένα συγκεκριμένο μέρος για αρκετή ώρα) κούρνιαζε επάνω στα γόνατά της. Η θεία πάντοτε επέμενε πως στο θάνατό της ο Brian θα την έθαβε δίπλα στο σύζυγό της αλλιώς, έλεγε, θα στοίχειωνε τον ανιψιό της. Μετά από κάμποσο καιρό, πέθανε.
Μεταξύ της ημέρας του θανάτου της και της ημέρας που έγινε η κηδεία η συμπεριφορά της γάτας ήταν περίεργη. Καθώς έμπαινε στο καθιστικό ολόκληρη η γούνα της ανασηκωνόταν. Απέφευγε την καρέκλα της θείας και κρυβόταν πίσω από τον καναπέ. Μετά τη κηδεία όταν η θεία όντως θάφτηκε δίπλα στον σύζυγό της, η συμπεριφορά της γάτας επανήλθε στο φυσιολογικό.
Σε αντίθεση με τη συμπεριφορά του γάτου Όσκαρ, που ποτέ δεν έχασε την ηρεμία του μπροστά στο πρόσωπο του θανάτου αλλά έμοιαζε κιόλας σα να το αναζητούσε, τα περισσότερα ζώα που εμφανίζουν αντιδράσεις στο θάνατο φαίνεται ότι ενοχλούνται. Οι σκύλοι γαβγίζουν ή ουρλιάζουν και η γούνα των γατών σηκώνεται. Ίσως βιώνουν την παρουσία του θανόντα, ή έχουν κάποια επίγνωση για το θάνατο, αλλά δε φαίνεται πως βρίσκουν την όλη υπόθεση ευχάριστη. 

Ιστορίες με πουλιά

Παραδοσιακά συνδεδεμένα με το θάνατο είναι τα πουλιά, συνήθως ως προάγγελοι δυσάρεστων συμβάντων. Έχουν αναφερθεί δύο περιπτώσεις όπου πολύ λίγο μετά από κάποιον θάνατο, ένα μικρό πουλί μπήκε μέσα σε κάποιο σπίτι και κούρνιασε επάνω σε ένα έπιπλο πριν φύγει ξανά μακριά. Μια εμφάνιση ενός πουλιού στο σπίτι δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο, αλλά το να εμφανιστεί το πουλί με τέτοια άνεση χωρίς να πετάει εδώ κι εκεί με αγωνία και να χτυπάει στους τοίχους με πανικό για να ξεφύγει, αυτό είναι αρκετά ασυνήθιστο. Στην αναφερόμενη περίπτωση οι άνθρωποι που ήταν μπροστά στο γεγονός ένιωσαν πως το πουλί είχε μια σύνδεση με τον θάνατο.
Η νοσοκόμα Alison Hole έγραψε στους δύο συγγραφείς (Peter και Elizabeth Fenwick) περιγράφοντας τις στιγμές μετά το θάνατο ενός από τους ασθενείς της. Η αίσθηση γαλήνης που υπάρχει στην ατμόσφαιρα ενός δωματίου μετά από έναν θάνατο και η αίσθηση ότι κάτι απελευθερώνεται αργά, έχει αναφερθεί από αρκετούς άλλους ανθρώπους που ήταν παρόντες σε μια τέτοια στιγμή. Η Alison ανέφερε: "η πορεία μέσα στο δωμάτιο ήταν αργή καθώς η ατμόσφαιρα ήταν βαριά και στο πάτωμα έμοιαζε να έχει στρωθεί πίσσα. Καθώς άνοιξα το παράθυρο, η ατμόσφαιρα στο δωμάτιο καθάρισε και πρόσεξα ένα λευκό πουλί στην άλλη άκρη του παραθύρου. Αν και είναι συνηθισμένο για τα πουλιά να ξεκουράζονται ή και να φωλιάζουν στις άκρες των παραθύρων σε νοσοκομεία, η ώρα ήταν περίπου 4 π.μ. και η εποχή χειμώνας. Ήταν σκοτεινά και πολύ νωρίς για να ξημερώσει και το πουλί δεν ήταν γλάρος. Δεν είχα ξαναδεί τέτοιο πουλί στην περιοχή."
Η ακόλουθη ιστορία περιγράφει την παράξενη συμπεριφορά πουλιού που απέχει πολύ από αυτό που θα περίμενε κανείς από ένα φυσιολογικό πουλί σε φυσιολογικές συνθήκες. Μια κουκουβάγια σύμφωνα με αναφορά του Oliver Robinson έκανε την εμφάνισή της λίγο καιρό μετά από ένα περιστατικό θανάτου και η περίπτωση μοιάζει περισσότερο με μεταθανάτια επικοινωνία παρά με εμφάνιση την ώρα του θανάτου. Η περίεργη συμπεριφορά της κουκουβάγιας μαζί με τα αισθήματα που προκάλεσε στη μητέρα του Oliver τον έκαναν να αναφέρει την περίπτωση που θα δούμε στη συνέχεια.
Η πρώτη εμφάνιση της κουκουβάγιας ήταν ένα ζεστό πρωινό του Απρίλη, μερικούς μήνες μετά από το θάνατο της γιαγιάς του Oliver. Η μητέρα του περιγράφει το γεγονός: "Υπήρχε φοβερή οχλαγωγία έξω από την κουζίνα που την προκαλούσαν τα πουλιά που σύχναζαν στον κήπο. Όταν βγήκα έξω για να διαπιστώσω τι προκαλούσε την αναταραχή είδα ότι τα πουλιά πετούσαν επιθετικά γύρω από μια κουκουβάγια που καθόταν σε ένα από τα χαμηλότερα κλαδιά μιας βελανιδιάς. Φαινόταν περίεργο που μια κουκουβάγια ήταν εκεί μέσα στο φως της ημέρας και παρόλο που τα μικρά πουλιά προσπαθούσαν να την τρομάξουν εκείνη καθόταν ήρεμη επάνω στο δέντρο.
Καθώς η ημέρα προχωρούσε άνοιξα τα παράθυρα στη νότια πλευρά του σπιτιού. Όταν βγήκα στον κήπο πρόσεξα ένα δυνατό χτύπημα φτερών και η κουκουβάγια πέταξε προς τα κάτω φτάνοντας ακριβώς μπροστά μου στο γρασίδι. Ήταν μια μεγάλη κουκουβάγια με ύψος περίπου 30 εκατοστά. Με κοίταξε με τα μεγάλα καφέ μάτια της και έκραξε. Φαινόταν πολύ εξημερωμένη. Κατά τη διάρκεια της ημέρας κάθε φορά που έβγαινα έξω η κουκουβάγια ερχόταν προς τα κάτω και καθόταν μπροστά μου. Ήταν σχεδόν σα να προσπαθούσε να μου πει κάτι. Τα μεγάλα καφέ μάτια της έμοιαζαν τόσο πολύ με ανθρώπινα και μου θύμιζαν τη μητέρα μου, που ήταν επίσης καστανή, και που είχε πεθάνει το προηγούμενο καλοκαίρι."
Αλλά η περίεργη συμπεριφορά του φτερωτού επισκέπτη δεν τελείωσε εκεί. Η μητέρα του Oliver συνεχίζει την αφήγησή της: "Όταν ο σύζυγος και τα παιδιά μου επέστρεψαν στο σπίτι τους είπα την ιστορία με την κουκουβάγια και μετά βγήκε από το μυαλό μου η όλη υπόθεση. Πάντα κοιμόμαστε με τα επάνω παράθυρα ανοιχτά και τη νύχτα εκείνη ακούγαμε γδαρσίματα και θροΐσματα στο παράθυρο. Η κουκουβάγια ήρθε και έκατσε στο παράθυρο, μια συμπεριφορά που δεν άρεσε καθόλου στον σύζυγό μου. Την επόμενη ημέρα άνοιξα τα παράθυρα της κουζίνας. Μόλις άνοιξα το μεγάλο παράθυρο ακούστηκε ένα δυνατό φτερούγισμα και η κουκουβάγια πέταξε κατευθείαν μέσα στην κουζίνα.
Φάνηκε καλύτερο στον άντρα και τα παιδιά μου να βγούμε έξω και να κλείσουμε τις πόρτες ανοίγοντας την εξώπορτα ώστε να φύγει το πουλί έξω, αλλά εκείνο καθόταν σαν στο σπίτι του άνετα μέσα στην κουζίνα. Πέταξε προς την άλλη άκρη και κάθισε στο κουρτινόξυλο κοιτάζοντάς με. Είχε τρομακτικό άνοιγμα φτερών και ήταν εντυπωσιακό το γεγονός πως πέταξε χωρίς να ρίξει κάτω κάτι. Τελικά πέταξε έξω από το παράθυρο και κάθισε στη βεράντα.
Όταν βγήκαμε έξω για το αυτοκίνητο αργότερα ήρθε κατευθείαν προς τα κάτω και σκαρφάλωσε επάνω στη γλάστρα που κρατούσα. Καθώς φεύγαμε, κάθισε μπροστά στην πόρτα και μας κοιτούσε. Ήρθε και πάλι στο παράθυρό μας εκείνη τη νύχτα και στη βεράντα την επόμενη ημέρα αλλά δεν κατέβηκε κάτω μπροστά στα πόδια μου. Μετά από μερικές ημέρες εξαφανίστηκε. Κάποιες φορές μου φαίνεται πως την ακούω κάπου κοντά στην περιοχή."
Η δυνατότητα του πετάγματος είχε θεωρηθεί από παλιά ως μαγική δύναμη και αποτελεί συχνό περιεχόμενο των ονείρων. Ίσως γι' αυτό το λόγο τα πουλιά είχαν θεωρηθεί πως έχουν ένα υπερφυσικό στοιχείο και σε πολλούς θρύλους και μύθους κατέχουν μια θέση σύνδεσης μεταξύ του ανθρώπινου κόσμου και τους μυστηριώδους αγνώστου, ενώ συνδέονται και με τη ζωή αλλά και με το θάνατο. Σε μερικούς πολιτισμούς η ανθρώπινη ψυχή πιστεύεται πως φτάνει στη γη σαν πουλί και σε πολλές κοινωνίες τα πουλιά θεωρούνται ως φορείς ή σύμβολα της ανθρώπινης ψυχής, ιπτάμενοι φρουροί των ουρανών ή φύλακες που οδηγούν την ψυχή στην άλλη ζωή.

Υπάρχει τηλεπάθεια μεταξύ των διδύμων;


Ιστορίες και πειράματα που υποδηλώνουν μια πιθανή τηλεπαθητική σύνδεση μεταξύ διδύμων

Ήταν Απρίλιος του 2009 όταν η δεκαπεντάχρονη Gemma Houghton κατακλείστηκε ξαφνικά από το έντονο αίσθημα ότι η δίδυμη αδελφή της Leanne αντιμετώπιζε πρόβλημα. Έτρεξε στο μπάνιο, όπου ήξερε πως η αδελφή της έκανε το μπάνιο της και τη βρήκε κάτω από το νερό, αναίσθητη και σχεδόν μπλε. Η Leanne είχε επιληψία και έπαθε επιληπτική κρίση στο λουτρό. Η Gemma την τράβηξε από τη μπανιέρα, κάλεσε το κέντρο άμεσης βοήθειας και η ζωή της αδελφής της σώθηκε. "Είχα ένα άξαφνο αίσθημα να πάω να την κοιτάξω. Ήταν σα μια φωνή να μου έλεγε ότι με χρειαζόταν η αδελφή μου," είπε αργότερα η Gemma στους δημοσιογράφους. ";Βρισκόταν κάτω από το νερό. Στην αρχή σκέφτηκα πως έλουζε τα μαλλιά της ή ότι μου έκανε πλάκα, αλλά όταν τράβηξα το κεφάλι της έξω είδα πως είχε γίνει μπλε. Κατάλαβα πως είχε πάθει κρίση." Εάν η Gemma δεν είχε αναγκαστεί από το αίσθημα αυτό να τρέξει για να βρει την αδελφή της, σχεδόν σίγουρα η Leanne θα είχε πνιγεί.
Η συγκεκριμένη ιστορία δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2009 (στο Mirror-uk) και αποτελεί μια από τις ανέκδοτες αναφορές για την ψυχική σύνδεση που λέγεται πως υπάρχει μεταξύ διδύμων και ιδιαίτερα μεταξύ των ομοζυγωτικών διδύμων. Οι αδελφές Houghton είναι διζυγωτικά δίδυμα, αλλά σύμφωνα με τη μητέρα τους είναι αδιαχώριστες και μοιράζονται έναν ασυνήθιστο δεσμό. Μια έρευνα που έγινε από την Δρ. Lynne Cherkas, γενετική αναλύτρια στο τμήμα έρευνας διδύμων του King's College στο Λονδίνο, έδειξε ότι ένα στα πέντε ομοζυγωτικά δίδυμα ανέφεραν πως είχαν βιώσει κάποια μορφή τηλεπαθητικής επικοινωνίας, ενώ στα διζυγωτικά δίδυμα η συχνότητα ήταν ένα στα δέκα.
Αν και η τηλεπαθητική σύνδεση μεταξύ διδύμων δεν είναι κάτι το καθολικό, όπως άλλωστε αποκαλύπτει η έρευνα της Δρ. Cherkas, είναι αρκετά συχνή για να εξυπηρετήσει ως καλή ένδειξη για την πιθανότητα της πραγματικότητας της τηλεπάθειας μεταξύ των ανθρώπων και έχει αποτελέσει μια καλή μεθοδολογική πορεία για ερευνητές που ασχολούνται με το αντικείμενο.
Ο Guy Lyon Playfair έχει ερευνήσει εκτεταμένα το πεδίο της τηλεπάθειας μεταξύ διδύμων και μεγάλο μέρος της δουλειάς του είναι δημοσιευμένο στο βιβλίο του 'Τηλεπάθεια Διδύμων: η Ψυχική Σύνδεση' (Twin Telepathy: The Psychic Connection). Σε άρθρο του είχε σχολιάσει ότι το συμβάν με τις αδελφές Houghton σαφώς δεν είναι το πρώτο συμβάν όπου η τηλεπάθεια μεταξύ διδύμων έσωσε μια ζωή. Γνωρίζω τουλάχιστον ακόμα τρία παραδείγματα, ένα από τα οποία το ερεύνησα εγώ ο ίδιος, αναφέρει. Αυτό σημαίνει πως η επιστημονική κοινότητα θα έπρεπε να εκδηλώσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο θέμα αυτό απ' όσο δείχνει μέχρι στιγμής.

Ιστορίες για τηλεπάθεια και ψυχική σύνδεση μεταξύ διδύμων

Πολλές από τις πληροφορίες που υπάρχουν σχετικά με τη τηλεπάθεια μεταξύ διδύμων προέρχονται από ανέκδοτες ιστορίες που έχουν αναφερθεί από διδύμους. Στη συνέχεια παρατίθενται κάποιες τέτοιες ιστορίες:
Δυο αδέλφια δίδυμα είχαν διαφορετικά πεδία ενδιαφερόντων: ο ένας έπαιζε ποδόσφαιρο και ο άλλος έκανε μαθήματα κιθάρας. Μετά από μερικούς μήνες ωστόσο, ο αδελφός που έπαιζε ποδόσφαιρο ανακάλυψε πως μπορούσε να παίξει κιθάρα σχεδόν τόσο καλά όσο ο αδελφός του, χωρίς να έχει κάνει ποτέ του μάθημα. Και τα δυο αδέλφια δεν αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους όταν ασχολούνταν με τις δραστηριότητές τους αυτές. Σύμφωνα με κάποια άλλη ιστορία, ενώ ψώνιζε ένας άντρας στο Τέξας αναγκάστηκε να καθίσει γιατί τον έπιασε ένας έντονος πόνος στο στήθος του. Αργότερα έμαθε ότι ο δίδυμος αδελφός του στη Νέα Υόρκη είχε πάθει καρδιακή προσβολή ακριβώς την ίδια στιγμή. Τέλος, μια νεαρή κοπέλα είχε ένα ατύχημα με το ποδήλατό της και έσπασε τον αστράγαλό της. Η αδελφή της ανέπτυξε οίδημα ακριβώς στο ίδιο σημείο, ενώ δεν είχε τραυματίσει τον αστράγαλό της.
Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, το ένα από τα δύο δίδυμα αδέλφια γνώριζε κάτι που συνέβη στο άλλο, αν και ήταν αδύνατο να το έχει μάθει με κάποιον άλλο τρόπο:
Η Paula Wombwell, καθηγήτρια και μητέρα ομοζυγωτικών διδύμων, αναφέρει ένα ανεξήγητο συμβάν που έγινε όταν οι κόρες της ήταν περίπου τεσσάρων ετών. Η μια από τις δύο αδελφές, η Heather, ήταν με τη μητέρα της στη σχολική τάξη ενώ η άλλη δίδυμη αδελφή, η Catherine, ήταν στο γυμναστήριο σε άλλον όροφο. Ξαφνικά, η Paula άκουσε την Catherine να κλαίει από τον κάτω όροφο και η Heather της δήλωσε πως αυτό έγινε επειδή ένα συγκεκριμένο άτομο έπεσε πάνω της με ένα πατίνι. Δεν υπήρχε τρόπος να είχε δει η Heather τι είχε συμβεί. Όταν η Paula ρώτησε την κόρη της γιατί έκλαιγε, επιβεβαίωσε ότι το συγκεκριμένο άτομο είχε πέσει πάνω της με το πατίνι.
Στην ιστοσελίδα Twin Connections που εξυμνεί τον μυστηριώδη δεσμό μεταξύ των διδύμων και που συλλέγει ιστορίες από δίδυμα αδέλφια, δημοσιεύτηκε η παρακάτω εμπειρία: Είμαι μητέρα δύο ομοζυγωτικών διδύμων αγοριών, γράφει η Aiya. Ο Gabriel και ο Ethan μόλις φέτος έγιναν πέντε χρονών και πάνε στο νηπιαγωγείο. Η ιστορία που αναφέρω συνέβη όταν ήταν τεσσάρων. Η μητέρα μου ήθελε να περάσει λίγο χρόνο μαζί τους αλλά δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα και με τους δυο μαζί. Αποφασίσαμε να αφήσουμε τον Gabriel να την επισκεφτεί για τρεις μέρες και μετά θα πήγαινε για τρεις μέρες ο Ethan. Ταξίδευα στο αυτοκίνητο με τον Ethan για να κάνουμε την αλλαγή, εκείνος καθόταν στη θέση του όσο πιο ήσυχα μπορούσε και κοιτούσε έξω από το παράθυρο όταν μου είπε ξαφνικά, 'Μαμά, πες τον Gabriel να φορέσει τα ρούχα του.' Τον κοίταξα και του είπα πως ο Gabriel ήταν με τη γιαγιά και πως δεν ήταν εκεί. Μου απάντησε, 'απλά πες το μαμά. Πρέπει να βάλει τα ρούχα του.' Έτσι, τηλεφώνησα στη μητέρα μου από περιέργεια και τη ρώτησα εάν δυσκολευόταν να βάλει τον Gabriel να ντυθεί και μου απάντησε πως όντως αυτό συνέβη, μάλωναν με τον Gabriel γιατί έκανε κρύο και ήθελε να μείνει με τις πιζάμες του.
Έχουν υπάρξει ακόμα ιστορίες με διδύμους, που σε κάποιες περιπτώσεις βρίσκονταν σε μακρινές αποστάσεις μεταξύ τους, στις οποίες έκαναν όμοιες επιλογές χωρίς να υπάρχει κάτι κοινό που να τις συνδέει, εκτός ίσως από το ότι ήταν δίδυμα αδέλφια. Μήπως όμως αυτό οφείλεται στη γενετική τους ομοιότητα; Ή υπάρχει πραγματικά μια ψυχική σύνδεση που ξεπερνάει την απόσταση;
Οι περισσότεροι επιστήμονες είναι φυσικά σκεπτικοί στο να δεχτούν τέτοιες ανέκδοτες ιστορίες ως στοιχεία για τηλεπαθητική επικοινωνία. Ακούμε τέτοιες ιστορίες να συμβαίνουν μεταξύ ομοζυγωτικών διδύμων πιο συχνά απ' όσο συμβαίνει με διζυγωτικά δίδυμα, αλλά αυτό δεν είναι τηλεπάθεια, δηλώνει η Δρ. Nancy Segal, καθηγήτρια ψυχολογίας και διευθύντρια του Κέντρο Μελετών Διδύμων (Twins Study Center) στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Συνήθως πρόκειται περί συμπτώσεων που συμβαίνουν όταν δύο άνθρωποι είναι τόσο όμοιοι. Έχει να κάνει με τη φύση και την ανατροφή, την ίδια κληρονομικότητα, το ίδιο περιβάλλον. Τα ομοζυγωτικά δίδυμα προέρχονται από το ίδιο ωάριο και τείνουν να έχουν τα ίδια γενικά νοητικά μοτίβα, διανοητικά επίπεδα, προτιμήσεις και δυσαρέσκειες.

Πειράματα

Ο Guy Lyon Playfair παράλληλα με την έρευνα που δημοσιεύει στο βιβλίο του, έκανε πειράματα για να ελέγξει την ψυχική σύνδεση μεταξύ διδύμων. Παρακάτω παρατίθενται μερικά από τα αποτελέσματά του:
Για το σκοπό μια τηλεοπτικής εκπομπής που έγινε το 2003 ο Playfair σχεδίασε ένα τεστ για τους μικρούς διδύμους αδελφούς Richard και Damien Powles. Ο Richard τοποθετήθηκε σε έναν ηχητικά μονωμένο θάλαμο με έναν κουβά που είχε παγωμένο νερό ενώ ο Damien βρισκόταν σε κάποια απόσταση μέσα σε ένα άλλο στούντιο συνδεδεμένος με μια συσκευή που μετρούσε την αναπνοή και την αντίδραση των μυών και του δέρματός του. Όταν ο Richard βύθιζε το χέρι του μέσα στο παγωμένο νερό και του κοβόταν η ανάσα από το κρύο υπήρχε μια αντίστοιχη ένδειξη στη συσκευή που μετρούσε την αναπνοή του Damien. Κατά τη διάρκεια του ίδιου πειράματος, ζητήθηκε στον Richard να ανοίξει ένα χαρτονένιο κουτί για να βρει μια ευχάριστη έκπληξη. Αντί γι' αυτό, πετάχτηκε ένα πλαστικό φίδι που του προκάλεσε στιγμιαίο τρόμο. Την ίδια ακριβώς στιγμή η συσκευή κατέγραψε μια αναπήδηση στο σφυγμό του Damien σα να είχε κι αυτός μια τρομαχτική εμπειρία.
Σε παρόμοιο πείραμα που έγινε στη τηλεόραση το 1997, δύο έφηβες, η Elaine και η Evelyn Dove είχαν διαχωριστεί με τον ίδιο τρόπο. Η Elaine ήταν στον ηχητικώς μονωμένο θάλαμο ενώ η Evelyn είχε απομονωθεί σε ένα άλλο δωμάτιο με έναν πολύγραφο. Ενώ η Elaine καθόταν χαλαρή ξαφνικά ο θάλαμος εξεράγη με ακίνδυνο τρόπο προκαλώντας σπίθες, αναλαμπές και χρωματιστό καπνό. Ο πολύγραφος κατέγραψε την αντίδραση της Evelyn την ίδια ακριβώς στιγμή που ήταν ιδιαίτερα έντονη.
Ο Playfair βέβαια, παραδέχεται ότι τα συγκεκριμένα πειράματα δεν έχουν γίνει σύμφωνα με αυστηρά επιστημονικά πρωτόκολλα, αλλά δεν είναι εύκολο να ερμηνευθούν τα αποτελέσματά τους. Και όπως δηλώνει, υπήρχε συγκεκριμένος λόγος που χρησιμοποίησε παγωμένο νερό και το στοιχείο της έκπληξης στα πειράματα αυτά. Πιστεύει πως σημαντικό στοιχείο για την τηλεπαθητική επικοινωνία είναι η φυσική και συναισθηματική αντίδραση που μπορεί να συμβεί όταν υπάρχει κίνδυνος και ανάγκη, κάτι που ισχύει και για άλλους στενούς δεσμούς όπως με το δεσμό μιας μητέρας με το παιδί της, ενός σκυλιού με το αφεντικό του, αλλά περισσότερο από όλα, μεταξύ διδύμων.
Είναι πάντως φανερό, πως παρά την έκπληξη και τον θαυμασμό που μπορούν να δημιουργούν οι ιστορίες με ψυχική σύνδεση μεταξύ διδύμων, είναι πολλές και οι ερμηνείες που μπορεί κανείς να επικαλεστεί πριν προστρέξει στην επιλογή της τηλεπάθειας. Σε κάποιες περιπτώσεις βέβαια, τα γεγονότα φαίνονται ότι είναι ιδιαίτερα πειστικά για μια τέτοια περίπτωση, έτσι το σωστότερο που θα μπορούσε να γίνει θα ήταν να σχεδιαστούν κατάλληλα έγκυρα επιστημονικά πειράματα.

Πώς θα ξεφορτωθείτε ένα φάντασμα!


Μην τρέμετε από φόβο, υπάρχει τρόπος για να γίνει ο καθένας...Ghost Buster!


Πιστεύετε στα φαντάσματα; Εάν ναι, τότε ο Scott Petullo είναι αυτός που θα σας βοηθήσει να τα αντιμετωπίσετε σε περίπτωση που έχετε βρεθεί σε όχι και τόσο φιλικές σχέσεις μαζί τους. Έχοντας ασχοληθεί για πάνω από 14 χρόνια με τον καθαρισμό σπιτιών από ενέργειες που προέρχονται από το «Υπερπέραν» και ελευθερώνοντας ανθρώπους από την αρνητική εξουσία που τους ασκούσαν ασώματα πνεύματα, ο Pettulo αναφέρει ότι είναι πεπεισμένος πως τα φαντάσματα είναι πολύ πιο συνηθισμένα από όσο πιστεύει ο περισσότερος κόσμος. Στην ιστοσελίδα opposingviews.com προτείνει στους ενδιαφερόμενους να μην υποταχθούν στο φόβο τους, εφόσον τα περισσότερα φαντάσματα είναι απλά ένας μπελάς όπως τα κουνούπια και δεν αποτελούν πραγματική απειλή, αρκεί να ξέρει κανείς πώς θα τα αντιμετωπίσει. Γράφει ο Petullo:
Θέτοντάς το απλά, ένα φάντασμα είναι η αποχωρισμένη από το σώμα ψυχή κάποιου, που το σώμα του πέθανε. Αντί να πάνε προς το «Φως», οι ψυχές που είναι φαντάσματα παραμένουν δεμένες στη Γη. Οι κυνηγοί φαντασμάτων στην τηλεόραση κάνουν πολύ καλή δουλειά στο να ανιχνεύουν παραφυσική δραστηριότητα, αλλά συνήθως δεν καταφέρνουν να στείλουν το φάντασμα εκεί που χρειάζεται να πάει ώστε να συνεχίσει την πνευματική του εξέλιξη: στο Φως. Αυτό το τελικό βήμα στο δάμασμα των φαντασμάτων συχνά παραβλέπεται, αλλά είναι σημαντικό επειδή εάν δε γίνει, το φάντασμα θα συνεχίσει να προκαλεί προβλήματα στον εαυτό του και στους άλλους.
Εξαρτήσεις, προσκολλήσεις σε οικεία μέρη, ξαφνικός και μη αναμενόμενος θάνατος, αυτοκτονία, εκδίκηση και φόβος για την «κόλαση» μπορούν να είναι αιτίες που κάνουν τα φαντάσματα να παραμένουν. Μπορεί το μέρος που πέθαναν να είναι το σπίτι σας, μπορεί όμως να μπήκαν στο σπίτι τυχαία, ή να σας ακολούθησαν από το νοσοκομείο, το νεκροταφείο ή ακόμα και από το μπαρ, για παράδειγμα.
Πώς το ξέρετε ότι έχετε ένα φάντασμα που στοιχειώνει στο σπίτι σας; Υπάρχουν σημάδια που περιλαμβάνουν ανεξήγητους ήχους και φωνές, εξαφανίσεις αντικειμένων, ηλεκτρονικές συσκευές που ανοίγουν και κλείνουν μόνες τους, μικρά παιδιά που βλέπουν ανθρώπους τους οποίους εσείς δε μπορείτε να δείτε, φώτα που αναβοσβήνουν, ανεξήγητες μυρωδιές ή σημεία με ιδιαίτερο κρύο ή ζέστη, η αίσθηση ότι σας κοιτάνε, θέαση σκιών με την άκρη του ματιού σας, παράξενη συμπεριφορά κατοικίδιων ζώων, ξαφνική ορμή να φάτε πολύ, να πιείτε, να καπνίσετε ή να πάρετε φάρμακα (ιδιαίτερα εάν δεν μπορείτε να αποδώσετε σε κάποια αιτία την ξαφνική αυτή ορμή) και τέλος, εφιάλτες.
Ευτυχώς, μπορείτε σχετικά εύκολα να βοηθήσετε το φάντασμα και εσάς τους ίδιους ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:

Αναγνωρίστε την ενέργεια. Είναι ένας φύλακας άγγελος ή ένα φάντασμα; Οι φύλακες άγγελοι δεν είναι αρνητικοί ούτε επιθετικοί. Ένας φύλακας άγγελος ή ένα αγαπημένο πρόσωπο που έχει φύγει είναι πιθανότερο να εμφανιστεί για να σας βοηθήσει και θα σας κάνει να νιώσετε εμψύχωση. Εάν το φάντασμα προέρχεται από κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που πέθανε, θα πρέπει να καταλάβετε ότι είναι καλύτερο και για τους δυο σας εάν το αφήσετε να φύγει για να πάει στο Φως.
Ερευνήστε την ιστορία του σπιτιού σας και της περιοχής που μένετε. Μήπως πέθανε κανείς στο σπίτι ή στην περιοχή; Μήπως στο παρελθόν βρισκόταν κοντά στο σπίτι σας κάποιο μπαρ, τρελοκομείο, φυλακή, νεκροταφείο, νεκροτομείο ή νοσοκομείο;
Κάποιες φορές τα φαντάσματα δεν αντιλαμβάνονται ότι έχουν πεθάνει και ότι είναι ενοχλητικά. Γι' αυτό, σταθερά αλλά ευγενικά εξηγείστε με δυνατή φωνή ότι αυτός που σας ενοχλεί είναι πεθαμένος, ότι το σπίτι τώρα είναι δικό σας και πως είναι καιρός να προχωρήσει προς το Φως, δείχνοντας προς τα πάνω.
Για πιο επίμονες καταστάσεις, μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές. Σιγουρευτείτε ότι βρίσκεστε σε νηφαλιότητα και συγκέντρωση κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αλλιώς θα ανοίξετε τον εαυτό σας στον κίνδυνο της κατοχής από το πνεύμα που στοιχειώνει τον χώρο.
Εκμεταλλευτείτε το Φως. Προστατεύστε πνευματικά τον εαυτό σας οραματιζόμενοι ένα φωτεινό, λευκό Φως. Φανταστείτε τον Ήλιο να λάμπει έντονα ή ότι υπάρχουν αστραπές που σας γεμίζουν με φως εσάς αλλά και κάθε γωνία, κάθε δωμάτιο.
Κάψτε φασκόμηλο. Μπορείτε να βρείτε σκευάσματα φασκόμηλου σε καταστήματα με υγιεινές τροφές ή καταστήματα που πουλάνε εναλλακτικά είδη. Ανάψτε το φασκόμηλο, κρατήστε από κάτω ένα τασάκι ή ένα πιάτο και περπατήστε με τη φορά των δεικτών του ρολογιού γύρω από κάθε δωμάτιο ενώ φαντάζεστε ότι ο χώρος εξαγνίζεται από τον καπνό.
Εξηγείστε και πάλι με ηρεμία στο φάντασμα ότι έχει πεθάνει και είναι ώρα να πάει προς το φως και στη συνέχεια καλέστε τα αγαπημένα πρόσωπά του από την άλλη πλευρά για να σας βοηθήσουν να εξηγήσετε ότι είναι ώρα να γυρίσει εκεί όπου ανήκει.
Εάν η ενέργεια φαίνεται ότι δε θέλει να φύγει, καλέστε το Θεό, τους οδηγούς του Φωτός και για δυσκολότερες περιπτώσεις επικαλεστείτε τον αρχάγγελο Μιχαήλ και τον αρχάγγελο Σάνταλφον (δίδυμος αδελφός του Μέτατρον) να σας βοηθήσουν στο να οδηγήσουν τη χαμένη ψυχή στο Φως. Αυτές οι οντότητες πάντα είναι πρόθυμες και μπορούν να βοηθήσουν, φτάνει να το ζητήσετε.
Σημαντικό: Δεν πρέπει απλά να προσπαθήσετε να διώξετε ένα φάντασμα από το σπίτι σας γιατί είναι πιθανό να πάει σε άλλο σπίτι. Αντίθετα, πάντα να το οδηγείτε προς το Φως. Αν πάει εκεί, δε θα ξαναγυρίσει πίσω και δε θα κάνει κακό ούτε στον εαυτό του ούτε σε άλλους.

Το όραμα του οραματιστή Steve Jobs και οι επιθανάτιες εμπειρίες


Ο ιδρυτής της Apple, Steve Jobs, πολλές φορές έχει αναφερθεί ως οραματιστής, τη στιγμή του θανάτου του όμως, ίσως αυτό που οραματίστηκε να ήταν κάπως διαφορετικό από τα οράματα που του χάρισαν τον τίτλο του οραματιστή. Ίσως κάτι πιο μεταφυσικό και όχι τόσο τεχνολογικό. Η αδελφή του, η συγγραφέας Mona Simpson, ήταν μαζί του τη στιγμή του θανάτου του και ανέφερε ότι οι τελευταίες του λέξεις ήταν: «Oh, wow! Oh, wow! Oh, wow!».
Τα τελευταία λόγια του Jobs αποκαλύφθηκαν σχεδόν έναν μήνα μετά από το θάνατό του, στην ηλικία των 56 ετών. Ο Jobs, που κάποτε είχε περιγράψει τον θάνατο ως «πιθανότατα η μοναδική καλύτερη εφεύρεση της ζωής», έφυγε από αυτόν τον κόσμο με ένα αργόσυρτο βλέμμα στην οικογένειά του και μια απλή, αν και αρκετά μυστηριώδη παρατήρηση: Oh, wow!
Οι λεπτομέρειες των τελευταίων στιγμών του προήλθαν από την αδελφή του, Mona Simpson, η οποία έγραψε μια επικήδειο ομιλία προς τιμήν του την οποία εκφώνησε στις 16 Οκτωβρίου. Στην επικήδειο εξηγεί το πώς προσέτρεξε στον αδελφό της όταν την κάλεσε να έρθει το συντομότερο δυνατό. «Ο τόνος του ήταν τρυφερός, αγαπητός, αλλά σαν κάποιου που οι αποσκευές είχαν ήδη επιβιβαστεί στο όχημα, που ήταν ήδη στο ξεκίνημα του ταξιδιού του, ακόμα κι αν ήταν στεναχωρημένος, πραγματικά βαθιά στεναχωρημένος, που μας άφηνε», γράφει.
Όταν έφτασε, βρήκε τον Jobs να περιβάλλεται από την οικογένειά του, «κοίταζε τα μάτια των παιδιών του σα να μη μπορούσε να ξεκολλήσει το βλέμμα του από πάνω τους», και προσπαθούσε να κρατηθεί συνειδητός, όπως είπε. Άρχισε όμως να επιδεινώνεται η κατάστασή του. Και η αναπνοή του άλλαξε. Έγινε αυστηρή, προσεκτική και εξέφραζε κάποιον σκοπό. «Μπορούσα να τον νιώσω που μετρούσε ξανά τα βήματά του, πιέζοντας πιο πέρα από ότι πρότερα. Αυτό έμαθα: εργαζόταν και πάνω σ' αυτό. Ο θάνατος δε συνέβη στον Steve, αυτός τον κατόρθωσε.»
Αφού τα κατάφερε να επιζήσει για μια ακόμα, τελευταία νύχτα, έγραφε η Simpson, ο αδελφός της άρχισε να ξεγλιστρά μακριά. «Η αναπνοή του μαρτυρούσε ένα δύσκολο ταξίδι, ένα απόκρημνο μονοπάτι, ύψος. Έμοιαζε σα να σκαρφάλωνε».
Τα τελευταία του λόγια, λίγες ώρες πριν από το θάνατό του, ήταν ένα μονοσύλλαβο επιφώνημα που εκφώνησε τρεις φορές. Τι σήμαιναν άραγε αυτά τα λόγια; Τι έβλεπε ο Jobs με τα μάτια του νου του; Ο άνθρωπος που θάμπωσε τον κόσμο με τα εξαιρετικά καλαίσθητα σχέδια των iPods, των υπολογιστών και των iPads, φαίνεται σα να ενατένισε κάτι που τον έκανε να θαυμάσει.
Άνθρωποι που ασχολούνται με την έρευνα των επιθανάτιων φαινομένων θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι ο Jobs αναφώνησε με αυτόν τον τρόπο, γιατί είχε ένα επιθανάτιο όραμα, μια γρήγορη ματιά από τον άλλο κόσμο.
Το 1961, ο Karlis Osis συνέταξε μια ανασκόπηση από αναφορές ιατρών και νοσηλευτών σχετικά με τις παρατηρήσεις τους σε ασθενείς που είχαν δει να πεθαίνουν. Μόνο το 10 τοις εκατό των ασθενών είναι συνειδητοί λίγο πριν πεθάνουν και οι μισοί περίπου από αυτούς φαίνεται να έχουν επιθανάτια οράματα. Στα οράματα αυτά, σύμφωνα με την ανασκόπηση του Osis, οι ετοιμοθάνατοι συνήθως βλέπουν είτε φυσικά αντικείμενα και τοπία, ή οικογενειακά πρόσωπα, φίλους και άλλους ανθρώπους.
Πολλοί ερευνητές του παραφυσικού υποστηρίζουν ότι αυτά τα οράματα των ανθρώπων που ετοιμάζονται να πεθάνουν είναι αληθινά, ότι δηλαδή βλέπουν στην πραγματικότητα την είσοδο του επόμενου σταδίου ύπαρξης, ενώ πολλοί επιστήμονες και σκεπτικιστές απαντούν ότι πρόκειται κυρίως για παραισθήσεις που προέρχονται από την ξαφνική άνοδο της ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο κατά τη στιγμή του θανάτου. Δεν μπορεί όμως καμιά από τις δύο απόψεις να αποδειχθεί σωστή έναντι της άλλης.
Αν όμως πρόκειται μονάχα για μια άνοδο της ηλεκτρικής δραστηριότητας, τότε είναι απλά σύμπτωση το γεγονός ότι οι άνθρωποι που πριν πεθάνουν έχουν αυτά τα οράματα νιώθουν ήρεμα και γαλήνια κατά τη στιγμή της εμπειρίας τους αυτής; Κι αν ακόμα τα οράματα είναι προϊόν εξελικτικής προσαρμογής ώστε να κάνει τη στιγμή του θανάτου πιο ανώδυνη, ποιο είναι άραγε το εξελικτικό πλεονέκτημα για κάποιον που πρόκειται να πεθάνει; Δεν είναι κάτι που θα μας βοηθούσε να ζήσουμε, αλλά να πεθάνουμε!

Οράματα κατά την ώρα του θανάτου


Κοντά στη στιγμή του θανάτου, εμφανίσεις αποθανόντων φίλων και αγαπημένων προσώπων φαίνεται ότι συνοδεύουν αυτόν που πηγαίνει στην άλλη πλευρά. Είναι ένα φαινόμενο αρκετά πιο συχνό από ότι ίσως φανταζόμαστε.
Ο πατέρας κείτεται στο κρεβάτι και είναι έτοιμος να πεθάνει. Το νοσοκομείο είναι σιωπηρό. Οι ώρες του επισκεπτηρίου έχουν περάσει και ο ήλιος έχει δύσει εδώ και ώρα. Ο πατέρας αποκοιμιόταν και ξυπνούσε συνέχεια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι γιατροί του είπαν ότι μπορεί να πεθάνει σε οποιαδήποτε στιγμή. Τα ρυτιδωμένα, βαθουλωμένα του μάτια ανοίγουν σιγανά. Η αναπνοή του έχει γίνει δύσκολη αλλά τώρα φαίνεται σα να έγινε πιο εύκολη και πιο μαλακή. Τα μάτια του εστιάζονται σε μια γωνία του δωματίου όπου υπάρχει μονάχα μια ξεθωριασμένη πράσινη καρέκλα από βινύλιο. Ο πατέρας χαμογελάει.
«Είσαι εδώ,» ψιθυρίζει. Η κόρη του, αποφασισμένη να είναι μαζί του στις τελευταίες του στιγμές, του πιάνει το χέρι. «Ναι, εδώ είμαι πατέρα,» του λέει. Αλλά ξέρει ότι δεν κοιτάζει προς τη μεριά της. «Όχι,» αποκρίνεται ο πατέρας, χωρίς να πάρει τα μάτια του από τη γωνία του δωματίου. «Εκεί. Είναι ο θείος σου ο Jerome. Ποτέ δεν πίστευα ότι θα τον ξανάβλεπα.» Η κόρη κοιτάζει προς τη γωνία, αλλά φυσικά δεν βλέπει τίποτε. Ο πατέρας φαίνεται ότι δεν τα έχει χάσει. Στην πραγματικότητα, δεν τον έχει ξαναδεί τόσο συνειδητό εδώ και πολλές ημέρες. «Ω Θεέ μου!» Το χαμόγελο του πατέρα πλαταίνει. «Και η Lucille! Και η μητέρα είναι μαζί τους! Λένε, λένε ότι ήρθαν να με βοηθήσουν. Ήρθαν να με πάρουν μαζί τους. Δε μπορείς να τους δεις; Φαίνονται τόσο υπέροχοι!»
Η κόρη τυλίγει το χέρι του πατέρα στα δύο δικά της. Δεν ξέρει τι να σκεφτεί. Ο πατέρας κλείνει ξανά τα μάτια του και το χαμόγελο σβήνει αργά στα χείλη του. Αφήνει μια μακριά, τελευταία πνοή, και έχει πια φύγει.
Τέτοια οράματα που συμβαίνουν στο κρεβάτι του θανάτου δεν είναι μονάχα αντικείμενο ιστοριών και ταινιών. Είναι, στην πραγματικότητα, αρκετά συχνά και εκπληκτικά όμοια ανάμεσα σε διάφορες εθνικότητες, θρησκείες και πολιτισμούς. Περιστατικά τέτοιων ανεξήγητων οραμάτων έχουν καταγραφεί σε όλη την ιστορία και για κάποιους αποτελούν από τις πειστικότερες ενδείξεις για την ύπαρξη ζωής μετά από το θάνατο.
Έχουν εμφανιστεί στη βιβλιογραφία διάφορες ανέκδοτες ιστορίες που αφορούν τέτοια οράματα, όπως επίσης και σε βιογραφίες, αλλά μόλις τον 20ο αιώνα έγινε το θέμα αυτό αντικείμενο επιστημονικής μελέτης. Ένας από τους πρώτους που εξέτασε σοβαρά την υπόθεση ήταν ο Σερ William Barrett, καθηγητής Φυσικής στο Βασιλικό Κολέγιο Επιστημών του Δουβλίνου. Το 1926 δημοσίευσε μια σύνοψη των ευρημάτων του σε ένα βιβλίο με τίτλο «Death Bed Visions» (Οράματα στο Κρεβάτι του Θανάτου).
Στις πολλές περιπτώσεις που είχε μελετήσει, ανακάλυψε κάποιες ενδιαφέρουσες όψεις των εμπειριών αυτών που μερικές δεν εξηγούνται εύκολα:
  • Δεν ήταν ασυνήθιστο στους ετοιμοθάνατους που έβλεπαν αυτά τα οράματα να αναγνωρίζουν φίλους και συγγενείς για τους οποίους όλοι νόμιζαν ότι εξακολουθούσαν να ζουν. Αλλά σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον Barrett, αργότερα ανακαλυπτόταν ότι αυτοί οι άνθρωποι είχαν πεθάνει (πρέπει να σημειωθεί ότι οι επικοινωνίες δεν ήταν εκείνη την εποχή τόσο εύκολες όσο σήμερα κι έτσι πολύ συχνά περνούσαν βδομάδες ή και μήνες μέχρι να μαθευτεί ότι κάποιος φίλος ή αγαπημένος γνωστός έχει πεθάνει).
  • Ο Barrett βρήκε περίεργο το γεγονός ότι τα παιδιά αρκετά συχνά επέδειχναν έκπληξη για το γεγονός ότι οι «άγγελοι» που έβλεπαν τη στιγμή του θανάτου τους δεν είχαν φτερά. Εάν τα οράματα κατά τη στιγμή του θανάτου είναι μονάχα ψευδαισθήσεις, τότε ένα μικρό παιδί δεν θα έπρεπε να δει έναν άγγελο με τη μορφή που συχνότερα απεικονίζεται στην τέχνη και στη λογοτεχνία, δηλαδή με μεγάλα, λευκά φτερά;
Περισσότερο εκτεταμένη έρευνα σχετικά με τα μυστηριώδη αυτά οράματα έγινε τις δεκαετίες του 1960 και 1970 από τον Δρ. Karlis Osis της Αμερικανικής Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών. Στην έρευνα αυτή και σε ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 1977 με τίτλο «At the Hour of Death» (την Ώρα του Θανάτου) ο Osis ασχολήθηκε με χιλιάδες μελέτες περιπτώσεων και πήρε συνεντεύξεις από περισσότερους των χιλίων γιατρούς, νοσοκόμους και άλλους που φρόντιζαν τους ετοιμοθάνατους. Η εργασία του απεκάλυψε έναν αριθμό σημαντικών συμπτώσεων:
  • Αν και κάποιοι ετοιμοθάνατοι ανέφεραν ότι είδαν αγγέλους και άλλες θρησκευτικές μορφές (και ακόμα και μυθικές μορφές σε κάποιες περιπτώσεις), η συντριπτική πλειοψηφία υποστήριξε ότι είδε οικεία πρόσωπα που είχαν πεθάνει πριν από αυτούς.
  • Πολύ συχνά, οι φίλοι και οι συγγενείς που εθεάθησαν στα οράματα αυτά ανέφεραν στους ετοιμοθάνατους ότι είχαν έρθει για να τους βοηθήσουν να φύγουν.
  • Το άτομο που επρόκειτο να πεθάνει καθησυχαζόταν από την εμπειρία του οράματος και εξέφραζε μεγάλη χαρά με το όραμα. Αυτή η αίσθηση είναι αντίθετη με ότι θα περίμενε κανείς να συμβεί στη θέαση ενός «φαντάσματος». Οι ετοιμοθάνατοι επίσης, φάνηκε ότι ήθελαν να πάνε μαζί με τα άτομα που έβλεπαν στις εμφανίσεις αυτές.
  • Η διάθεση και ακόμα και η υγεία σε κάποιες περιπτώσεις των ετοιμοθάνατων, φαινόταν ότι αλλάζει κατά τη διάρκεια των εμφανίσεων, σα μια τελευταία αναλαμπή πριν από το θάνατο.
  • Οι εμπειρίες αυτές δεν έμοιαζαν με ψευδαισθήσεις ή με εμπειρίες που υφίστανται σε εναλλακτικές καταστάσεις συνείδησης, εφόσον οι άνθρωποι που τις είχαν φαίνονταν αρκετά ενήμεροι του πραγματικού περιβάλλοντός τους και της κατάστασής τους.
  • Το εάν ο ετοιμοθάνατος πίστευε ή όχι στη μεταθανάτιο ζωή ήταν άσχετο με την εμπειρία των οραμάτων που είχαν πολλά κοινά σημεία ανεξαρτήτως πεποιθήσεων.

Πραγματικότητα ή Φαντασία;

Πόσοι άνθρωποι έχουν επιθανάτια οράματα; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι γνωστή, εφόσον μονάχα το 10 τοις εκατό περίπου των ανθρώπων που πεθαίνουν είναι συνειδητοί λίγο πριν πεθάνουν. Αλλά από αυτό το 10 τοις εκατό, εκτιμάται ότι περίπου το 50 με 60 τοις εκατό έχουν την εμπειρία αυτών των οραμάτων. Τα οράματα φαίνεται ότι διαρκούν περίπου πέντε λεπτά και τα βλέπουν περισσότερο άνθρωποι που πλησιάζουν σταδιακά το θάνατο, όπως αυτοί που πάσχουν από βλάβες που απειλούν τη ζωή τους ή από ασθένειες στο τελικό τους στάδιο.
Τι είναι όμως τα οράματα αυτά; Πώς μπορούν να εξηγηθούν; Πρόκειται για ψευδαισθήσεις που προκαλούνται από εγκεφάλους οι οποίοι πεθαίνουν; Πλάνες που παράγονται από φάρμακα στα συστήματα των ασθενών; Ή θα μπορούσαν τα οράματα των πνευμάτων να είναι ακριβώς αυτό που φαίνονται ότι είναι σε όσους τα βλέπουν: μια επιτροπή υποδοχής από αποθανόντες αγαπημένους που έχουν προστρέξει για να διευκολύνουν τη μετάβαση στη ζωή σε ένα άλλο επίπεδο ύπαρξης;
Η Carla Wills Brandon προσπαθεί να απαντήσει τις ερωτήσεις αυτές στο βιβλίο της «One Last Hug Before I Go: The Mystery and Meaning of Death Bed Visions» (Μια τελευταία Αγκαλιά Πριν Φύγω: Το Μυστήριο και το Νόημα των Επιθανάτιων Οραμάτων), το οποίο περιλαμβάνει πολλές σύγχρονες αναφορές.
Θα μπορούσαν να είναι δημιουργήματα του εγκεφάλου που πεθαίνει, ένα είδος αυτό-προκαλούμενων καταπραϋντικών για να διευκολύνουν τη διαδικασία του θανάτου; Αν και αυτή είναι μια θεωρία που προτείνεται από πολλούς επιστήμονες, η Wills Brandon δε συμφωνεί. «Οι επισκέπτες στα οράματα σε πολλές περιπτώσεις ήταν εκλιπόντες συγγενείς που έρχονταν για να προσφέρουν υποστήριξη στο άτομο που πέθαινε», γράφει. «Σε κάποιες περιπτώσεις, ο άνθρωπος που ετοιμαζόταν να πεθάνει δεν ήξερε ότι οι επισκέπτες αυτοί ήταν ήδη νεκροί». Με άλλα λόγια, γιατί θα έπρεπε ο ετοιμοθάνατος εγκέφαλος να παράγει μονάχα οράματα ατόμων που ήταν νεκρά, όταν ο άνθρωπος που έβλεπε τα οράματα δεν ήξερε αν ζούσαν ή είχαν πεθάνει;
Και τι γίνεται με τα αποτελέσματα των φαρμάκων; Πολλά από τα άτομα που είχαν αυτά τα οράματα δεν ήταν σε φαρμακευτική αγωγή και ήταν σε πλήρη συνειδητότητα, όπως αναφέρει η Wills Brandon. «Όσοι ήταν σε φαρμακευτική αγωγή ανέφεραν επίσης αυτά τα οράματα, αλλά έμοιαζαν με αυτά που είχαν τα άτομα που δεν έπαιρναν φαρμακευτική αγωγή».

Η καλύτερη ένδειξη

Ίσως ποτέ να μη μπορέσουμε να μάθουμε εάν οι εμπειρίες αυτές είναι όντως παραφυσικές, τουλάχιστον μέχρι να φύγουμε και οι ίδιοι από τη ζωή. Αλλά υπάρχει μια όψη αυτών των επιθανάτιων οραμάτων που είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εξηγηθεί και προσδίδει περισσότερα διαπιστευτήρια στην ιδέα πως πρόκειται όντως για επισκέψεις πνευμάτων από την «άλλη όχθη». Σε σπάνιες περιπτώσεις, τις πνευματικές οντότητες δεν τις βλέπει μονάχα ο ασθενείς που πεθαίνει, αλλά επίσης και φίλοι του, συγγενείς ή άλλοι άνθρωποι που τον προσέχουν!
Σύμφωνα με μια περίπτωση που έχει αναφερθεί στην έκδοση του Φεβρουαρίου 1904 του Περιοδικού της Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών, μια επιθανάτια εμφάνιση εθεάθη από μια ετοιμοθάνατη γυναίκα, την Harriet Pearson, αλλά και από τρεις συγγενείς της που βρίσκονταν στο δωμάτιο.

Tο όφελος για τον ετοιμοθάνατο και τους συγγενείς του

Είτε είναι αληθινά είτε όχι τα επιθανάτια οράματα, η εμπειρία είναι συχνά πολύ ωφέλιμη για τους ανθρώπους που εμπλέκονται. Στο βιβλίο του «Parting Visions» (Οράματα Αναχωρούντων) ο Melvin Morse γράφει ότι τα οράματα πνευματικής φύσεως μπορούν να ενδυναμώσουν τους ασθενείς που πεθαίνουν, κάνοντάς τους να αντιληφθούν ότι έχουν κάτι κοινό με άλλους. Επίσης, αυτά τα οράματα μειώνουν δραματικά ή και απαλείφουν τον φόβο του θανάτου στους ασθενείς και είναι ιδιαίτερα θεραπευτικά για τον πόνο των συγγενών.
Η Carla Wills Brandon πιστεύει ότι τα επιθανάτια οράματα μπορούν να βοηθήσουν να αλλάξουμε όλη τη στάση μας απέναντι στο θάνατο. «Πολλοί άνθρωποι σήμερα φοβούνται τον θάνατό τους και έχουν δυσκολία στο να χειριστούν τον αποχωρισμό τους από αγαπημένα άτομα τα οποία πεθαίνουν», λέει. «Εάν μπορούμε να σκεφτούμε τον θάνατο ως κάτι που δεν πρέπει να το φοβόμαστε, ίσως να μπορέσουμε να ζήσουμε με μεγαλύτερη πληρότητα τη ζωή μας. Η γνώση ότι ο θάνατος δεν είναι το τέλος μπορεί να επιλύσει κάποιες από τις κοινωνικές δυσκολίες μας που είναι βασισμένες στο φόβο».

Το μυστήριο του νοητικού ελέγχου


Στην ταινία του Charlie Kaufman, «Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού», ο Joel (που τον υποδύεται ο ηθοποιός Jim Carrey) έχει σβήσει τις μνήμες που είχε από μια θλιβερή ερωτική σχέση, διαδικασία στην οποία υποβλήθηκε από έναν κάπως ύποπτο ερευνητικό οργανισμό με το όνομα Lacuna Inc. Ο Lacuna χρησιμοποιεί «καινοτόμες, μη χειρουργικές διαδικασίες για εστιασμένη εξάλειψη προβληματικών αναμνήσεων». Όσα διηγείται βέβαια η ταινία είναι φανταστικά.
Ή μήπως δεν είναι; Αμερικανοί νευροεπιστήμονες αναπτύσσουν φάρμακα για τον χειρισμό των αναμνήσεων. Θεωρούν ότι τέτοιες φαρμακευτικές αγωγές θα μπορούσαν να βοηθήσουν άτομα να βελτιώσουν τις μνημονικές τους ικανότητες ή ακόμα να σβήσουν ανεπιθύμητες μνήμες, όπως κάποιες δυσάρεστες παιδικές αναμνήσεις που κρύβονται στην πίσω μεριά του μυαλού μας.
Σύμφωνα με τον Eric Kandel, νομπελίστα ερευνητή της μνήμης από το Πανεπιστήμιο Columbia στο Μανχάταν, τα φάρμακα που θα μπορούν να βελτιώσουν ή να σβήσουν τη μνήμη θα είναι διαθέσιμα μέσα στα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια. Πάνω από 40 φάρμακα που σκοπεύουν στη βελτίωση της μνήμης αυτή τη στιγμή περνούν από κλινικές δοκιμές μέσω της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ελέγχου Τροφίμων και Φαρμάκων (US Food and Drug Administration).
Και όσοι δεν αντέχουν να περιμένουν άλλα πέντε χρόνια, μπορούν να δοκιμάσουν την τύχη τους σε μια συνεδρία με τον διάσημο στις τεχνικές ελέγχου του νου, Derren Brown, για τον οποίο φημολογείται ότι «έχει την θαυμαστή ικανότητα να βάζει ιδέες στα κεφάλια των ανθρώπων». Αν και ο παραστάσεις που δίνει μπορούν να πείσουν και τους πιο δύσπιστους ότι κατέχει ιδιαίτερα υπερφυσικά χαρίσματα, ο ίδιος υποστηρίζει ότι επιτυγχάνει να ελέγχει το νου του ακροατηρίου του χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό από ταχυδακτυλουργία, υποβολή, ψυχολογία, παραπλάνηση και θεατρινισμούς. Με τις παραπάνω ικανότητες, μπορεί να επηρεάζει τις σκέψεις των ανθρώπων με υποβολές και με χειρισμό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων.
Αν και ο ισχυρισμός του οργανισμού Lacuna Inc. για απάλειψη συγκεκριμένων προβληματικών αναμνήσεων μπορεί να φαίνεται σαν επιστημονική φαντασία, σε μια επίδειξη των ικανοτήτων του ο Brown μέσω υποβολών και χειρισμών, έκανε έναν ταξιτζή του Λονδίνου να ξεχάσει που βρίσκεται ένας διάσημος τουριστικός προορισμός (συγκεκριμένα, ο τεράστιος τροχός Λούνα Παρκ «London Eye» που βρίσκεται στη Νότια όχθη του Τάμεση). Ο νοητικός έλεγχος ήταν τόσο έντονος, που ο ταξιτζής σε κάποια στιγμή πέρασε δίπλα από τον συγκεκριμένο προορισμό μουρμουρίζοντας προβληματισμένος, ότι κάπου εδώ γύρω είναι.
Από την άλλη μεριά, υπάρχει και η επιλογή του υπνωτισμού, στην οποία ο υπνωτιζόμενος τίθεται σε μια κατάσταση έκστασης και η συγκεκριμένη μέθοδος μπορεί να χρησιμεύει για θεραπευτικούς σκοπούς ή για σκοπούς ψυχαγωγίας. Πολλοί υπνωτιστές ισχυρίζονται ότι μπορούν να βοηθήσουν ανθρώπους να σταματήσουν το κάπνισμα.
Ένας άλλος τρόπος για έλεγχο του νου είναι οι διαφημίσεις, όπου εμφυτεύονται υποσυνείδητα μηνύματα στο νου των ανθρώπων που τις βλέπουν ώστε να πειστούν να αγοράσουν διάφορα προϊόντα. Κάποιοι υποστηρίζουν ακόμα, ότι σύντομα θα περάσουμε στην εποχή των «υπερηχητικών μηνυμάτων», όπου οι διαφημιστές θα χρησιμοποιούν ανακαλύψεις της νευροτεχνολογίας για να βομβαρδίζουν τους εγκεφάλους των ανθρώπων με σήματα ώστε να τους διεγείρουν για να αγοράζουν.
Δεν είναι καθόλου παράξενο λοιπόν το γεγονός ότι το Διαδίκτυο είναι πλούσιο σε σελίδες με συνομωσιολογικές θεωρίες, μπορεί να βρει κανείς ακόμα και το πώς μπορεί να κατασκευάσει από αλουμινόχαρτο ένα καπέλο παρεκτροπής σημάτων υποβολής, ώστε να αποφύγει τα εκπεμπόμενα σήματα για νοητικό έλεγχο.
Είναι τελικά ο νοητικός έλεγχος μύθος ή πραγματικότητα; Σύμφωνα με τον καθηγητή E Mark Stern του Iona College στη Νέα Υόρκη, ο όρος «νοητικός έλεγχος» είναι κατασκευασμένος, αλλά είναι πιθανό να επηρεαστεί πλήρως ο εσωτερικός κόσμος ενός ατόμου. Κατά τον Stern, μπορεί να υπάρξει καλός και κακός νοητικός έλεγχος. Στην καλύτερή του εκδοχή, ο νοητικός έλεγχος μοιάζει με τον αυτό-έλεγχο, κάτι που συχνά χρησιμοποιείται ως προϊόν διαλογισμού. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο για τη διαχείριση του πόνου.
Αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπως στις σέκτες, συμπληρώνει ο Stern. Εκεί, ο νοητικός έλεγχος υφίσταται όταν η σέκτα κυριαρχεί έναντι της συνείδησης ενός ατόμου μέσα από παρακινήσεις υπνωτιστικής φύσεως, συμπεριλαμβανομένων «βομβών αγάπης», επαίνων, συνεχούς επίβλεψης κάθε δράσης των στρατολογημένων μελών και τελικά με τη χρήση ως μέσο ελέγχου της ντροπής και της απειλής για απώθηση από τη σέκτα.
Ο νοητικός έλεγχος είναι σχετικώς πρόσφατη έννοια. Αρχικά αναδύθηκε ως επακόλουθο του πολέμου με την Κορέα, όταν εμφανίστηκαν ισχυρισμοί ότι οι Κινέζοι έκαναν πειράματα νοητικού ελέγχου στους αμερικανούς αιχμαλώτους πολέμου, όπως παρουσιάστηκε στην ταινία του 1962, «Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας» (The Manchurian Candidate). Από τότε, ο νοητικός έλεγχος ή ο όρος «πλύση εγκεφάλου» χρησιμοποιήθηκε για να εξηγήσει πολλά διαφορετικά φαινόμενα, από την καταναλωτική μας κουλτούρα, έως την προθυμία κάποιων ανθρώπων να προσυπογράψουν κάθε προτροπή χιλιαστικών σεκτών.
Υπάρχουν πολλές υποθετικές τεχνικές για νοητικό έλεγχο. Μεταξύ αυτών είναι η χρήση φαρμάκων για την επίτευξη μιας πιο χαλαρής κατάστασης του νου, η ύπνωση όπου ένα υποκείμενο τίθεται σε κατάσταση έκστασης και μπορεί να δεχτεί υποβολές από έναν υπνωτιστή, η παβλόφια εξάρτηση (πήρε το όνομά της από τα πειράματα του Ρώσου ψυχολόγου Ivan Pavlov ο οποίος μπορούσε να εξαρτήσει τα υποκείμενά του σε συγκεκριμένους τύπους συμπεριφοράς) και τέλος η κατήχηση, όπου κάποιο άτομο ή ομάδα που έχουν ισχύ αυθεντίας αναλαμβάνουν με τη χρήση προπαγάνδας ή και απειλών να διαμορφώσουν το νου και τα πιστεύω των υποκειμένων της κατήχησης.
Ωστόσο, ανάμεσα στους κοινωνιολόγους και τους ψυχολόγους ο νοητικός έλεγχος είναι μια κάπως αμφισβητούμενη θεωρία. Κάποιοι δεν πιστεύουν ότι ο ανθρώπινος νους μπορεί ποτέ να ελεγχθεί πλήρως από εξωτερικές δυνάμεις. Αν και δέχονται οι άνθρωποι μπορούν να πεισθούν να συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο κάτω από εξαναγκασμό ή απειλή (για παράδειγμα, τι δε θα έκανε κάποιος, εάν του είχαν βάλει ένα περίστροφο στον κρόταφο;), αμφιβάλλουν ότι κάποιοι μπορούν να γίνουν υποκείμενα χειρισμού μέσω ερωτικών διαφημίσεων, υπνωτικών ή ακόμα από ηγέτες σεκτών.
Ο Massimo Introvigne, ιδρυτής του Κέντρου Μελετών για Νέες Θρησκείες (Center for Studies on New Religions), πιστεύει ότι οι υποστηρικτές της θεωρίας του νοητικού ελέγχου αποκλείουν από τη θεωρία τους ένα σημαντικό στοιχείο, την ελεύθερη βούληση, την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας ακόμα και κάτω από ακραίες συνθήκες. Σύμφωνα με τον Introvigne, ο νοητικός έλεγχος, ή ο «νοητικός χειρισμός» ή η «νοητική αποσταθεροποίηση» αποτελούν πιο επιστημονικοφανείς όρους για την πλύση εγκεφάλου. Υποστηρίζει ότι ο συγκεκριμένος όρος έχει αναιρεθεί από πολλούς ερευνητές της νοητικής υγείας και ότι τον χρησιμοποιούμε συχνά για να χαρακτηρίσουμε συμπεριφορά που δεν την κατανοούμε πλήρως.
Ίσως τελικά να είναι κάπως τραβηγμένο να φτιάξουμε καπέλα από αλουμινόχαρτο για να προστατευτούμε, αλλά η υπόθεση του νοητικού ελέγχου δεν έχει ακόμα κλείσει, ίσως τώρα, με την μεγάλη ανάπτυξη των νευροεπιστημών να ανοίξει για τα καλά. Δεν έχουμε παρά να περιμένουμε να δούμε τα πορίσματα των ερευνών.

May Banners

ΠΑΤΑ LIKE ΚΙ ΕΣΥ ΑΝ ΒΛΕΠΕΙΣ ΕΝΑ ΦΙΛΟ ΣΟΥ

free counters