ΝΕΚΡΟΝΟΜΙΚΟΝ: ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΕΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ ΒΙΒΛΙΟ

 

Το εργο του Η.P.Lovecraft

Η έμπνευση του μεγαλύτερου μέρους του έργου του Λάβκραφτ προήλθε από τους εφιάλτες του. Ίσως αυτή η άμεση ενόραση στο υποσυνείδητό του και ο αντίστοιχος συμβολισμός είναι τα στοιχεία στα οποία το έργο του Λάβκραφτ οφείλει την συνεχιζόμενη απήχηση και επιτυχία του. 
 
Οι προσανατολισμοί του Λάβκραφτ τον οδήγησαν στο να αναπτύξει μεγάλη εκτίμηση για τα έργα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε, τα οποία επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τις πρώτες του ιστορίες με θέμα το μακάβριο, όσο και το συγγραφικό του ύφος.

Όταν ο Λάβκραφτ ανακάλυψε τα διηγήματα του Λόρδου Ντάνσανι άρχισε να μετατοπίζει τις συγγραφές του προς νέες κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα μία σειρά παρόμοιων φαντασιωτικών ιστοριών που διαδραματίζονταν στις «Ονειροχώρες». Τελικά, η επιρροή Άρθουρ Μάχεν, του οποίου τα άριστα δομημένα διηγήματα σχετίζονταν με την επιβίωση του αρχέγονου Κακού, και του οποίου οι μυστικιστικές του αντιλήψεις περί μυστικών πίσω από την πραγματικότητα, τελικά άρχισαν να ωθούν τον Λάβκραφτ προς το να βρει την δική του έκφραση από τα 1923 και μετά.

Αυτή η έκφραση άρχισε να παίρνει μελανά χρώματα με την δημιουργία αυτού που τώρα ονομάζεται Μυθολογία Κθούλου. Ένα πάνθεον, δηλαδή, από εξωγήινες, εξωδιαστατικές θεότητες και φρικιαστικά όντα που αποζητούν να κάνουν την ανθρωπότητα θήραμά τους και η ύπαρξη των οποίων υπονοείται σε πανάρχαιους μύθους και θρύλους. Τον όρο Μυθολογία Κθούλου τον επινόησε ο Ώγκαστ Ντέρλεθ μετά τον θάνατο του Λάβκραφτ.

Ο Λάβκραφτ δημιούργησε μέσα από τα διηγήματά του τον πιο σημαίνοντα μηχανισμό πλοκής της λογοτεχνίας τρόμου: το Νεκρονομικόν, ένα μυστικό βιβλίο μαγείας που συνεγράφη από τον παράφρονα Άραβα Αμπντούλ Αλχαζρέντ. Η ισχύς και η απήχηση αυτής της ιδέας εντός της Μυθολογίας, οδήγησαν κάποιους στο συμπέρασμα ότι ο Λάβκραφτ την είχε αντλήσει από κάποιον υπαρκτό μύθο και διάφορα ψευδο-Νεκρονομικά έχουν εκδοθεί με την πάροδο των ετών.

Το πεζό του ύφος είναι μάλλον απαρχαιωμένο. Προτιμούσε να χρησιμοποιεί βαρύγδουπα και δυσνόητα επίθετα όπως «eldritch» (αλλόκοτος), «rugose» (ρικνός), «squamous» (φολιδωτός} και «cyclopean» (κυκλώπειος). Οι απόπειρές του να μεταγραμματίσει τοπικές διαλέκτους σήμερα χαρακτηρίζονται ανακριβείς. Κατέγραψε τα έργα του σε αγγλικά Βρετανίας (παραδεχόταν ότι ήταν αγγλόφιλος) και κατά καιρούς προέβαινε σε ορθογραφικούς αναχρονισμούς, όπως «compleat/complete» και «lanthorn/lantern».

Ο Λάβκραφτ ήταν φανατικός επιστολογράφος. Ορισμένες φορές επέγραφε στις επιστολές του ημερομηνίες προ 200 ετών, ώστε να χρονολογούνται πριν από την Αμερικανική Επανάσταση, η οποία ήταν αντίθετη στην αγγλοφιλία του. Έλεγε ότι ο 18ος και 20ος αιώνας ήταν οι καλύτεροι: ο 18ος ήταν μία περίοδος γεμάτη χάρη και ευγένεια, ενώ ο 20ος ήταν ο αιώνας της επιστήμης. Κατά την γνώμη του, ο 19ος αιώνας και πιο συγκεκριμένα η Βικτοριανή εποχή, ήταν ένα «λάθος».

Η μαρτυρία του Τρελού Άραβα

Ένα βιβλίο που λέγεται ότι περιείχε μυστική γνώση γράφτηκε από τον Abdul Alhazred, έναν παράφρονα ποιητή από την Sanaa της Υεμένης που έζησε την περίοδο του Χαλίφη Ommiade, το 700 μΧ περίπου. Ο Alhazred επισκέφτηκε την κρυφή Βαβυλώνα και το υπόγειο καταφύγιο του Memphis, πέρασε 10 χρόνια μόνος του στην Μεγάλη Νότια έρημο, την Roba al Khaliyeh, ή “Κενό Διάστημα” για τους αρχαίους και “Dahma” ή “Βαθιά Κόκκινη” έρημο για τους σύγχρονους Άραβες, όπου λέγετε ότι κατοικείται και προστατεύεται από τα κακόβουλα πνεύματα και τα τέρατα του Θανάτου. Γι αυτήν την έρημο πολλά περίεργα, απίστευτα και θαυμαστά πράγματα ειπώθηκαν από αυτούς που ισχυρίζονται ότι την διέσχισαν.

Στα τελευταία του χρόνια ο Alhazred πηγαίνει στη Δαμασκό όπου γράφει το Al Azif και το 738 μ.Χ. αιφνιδίως πεθαίνει ή εξαφανίζεται όπως πολλοί εικάζουν, σχετικά με τον θάνατό του πολλά τρομερά και αντιφατικά πράγματα λέγονται. Λέγεται από τον Ebn Khallikan (στην βιογραφία του, 12ος αιώνας) ότι ο Alhazred αρπάχτηκε από ένα αόρατο τέρας και καταβροχθίσθηκε στο φως της ημέρας μπροστά από πολλούς άπραγους αυτόπτες μάρτυρες. Ακόμα περισσότερα λέγονται για την παράνοια του. Ισχυρίζεται πως είδε το μυθικό Irem, την Πόλη την Στηλών και ότι ανακάλυψε ανάμεσα στα ερείπια μίας ερημωμένης άγνωστης πόλης τα τρομακτικά χρονικά και μυστικά μιας φυλής αρχαιότερης από τον άνθρωπο. Δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένας ιδιόμορφος Μουσουλμάνος που λάτρευε Θεότητες που τις ονόμαζε Κθούλου και Γιογκ-Σοθόθ.

Στοιχεία για την ύπαρξη του βιβλίου

Το 950 μ.Χ. το Azif, το οποίο έχει κερδίσει μία αξιοσημείωτη εκτίμηση από τους φιλόσοφους της εποχής εκείνης μεταφράζεται κρυφά στα Ελληνικά από τον Θεόδωρο Φιλέτα στην Κωνσταντινούπολη με τον τίτλο «Νεκρονομικόν».

Περίπου για έναν αιώνα το βιβλίο αυτό χρησιμοποιήθηκε πειραματικά με πολύ τρομακτικά αποτελέσματα ώσπου απαγορεύτηκε και κάηκε με διαταγή του Πατριάρχη Μιχαήλ μαζί με πολλά άλλα μαγικά βιβλία. Μετά από αυτό η διάδοση του «Νεκρονομικόν» σταματάει και γίνεται μυστική ώσπου ο Olaus Wormius ( 1228 ) αργότερα στον Μεσαίωνα το μεταφράζει στα Λατινικά, κυκλοφόρησαν δύο αντίγραφα, ένα τον 15ο αιώνα (κατά πάσα πιθανότητα στα Γερμανικά) με μεγάλη μυστικότητα και ένα τον 17ο αιώνα (πιθανόν στα Ισπανικά). Και οι δύο εκδόσεις δεν είχαν κανένα επίσημο τυπογραφικό χαρακτηριστικό και τις συσχετίζουμε χρονικά μόνο από την τυπογραφική εξέταση και τον δύο η οποία ταυτίζεται.

Το έργο αυτό, τόσο η Ελληνική όσο και η Λατινική μετάφραση αφορίσθηκαν από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΧ το 1232, λίγο μετά την κυκλοφορία της Λατινικής έκδοσης η οποία είχε προκαλέσει το αρνητικό του ενδιαφέρον.Το Αραβικό πρωτότυπο χάθηκε από την εποχή του Wormius όπως μαθαίνουμε από τις προκαταρτικές σημειώσεις του (παρόλα αυτά υπήρξε μία ακαθόριστη ποσότητα μυστικών αντιτύπων που βρέθηκε στο San Francisco κατά την διάρκεια του περασμένου αιώνα η οποία κάηκε στην πυρά). Κανένα ίχνος από το Ελληνικό αντίτυπο -το οποίο τυπώθηκε στην Ιταλία ανάμεσα στο 1500 και 1550- δεν αναφέρθηκε από την στιγμή που κάηκε η βιβλιοθήκη του Salem το 1692.

Μία Αγγλική μετάφραση έγινε από τον Dr. John Dee, η οποία δεν κυκλοφόρησε ποτέ και υπάρχει μόνο σε σκορπισμένα χειρόγραφα του Dee.

Από τα Λατινικά κείμενα σώζεται ένα (του 15ου αιώνα) το οποίο λέγεται ότι βρίσκεται κλειδωμένο στα αρχεία του Βρετανικού Μουσείου, ένα άλλο (του 17ου αιώνα) στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού. Άλλες εκδόσεις του 17ου αιώνα βρίσκονται στην Widener Library στο Χάρβαρντ και στην βιβλιοθήκη του Μiskatonic University στο Arkham καθώς και στην βιβλιοθήκη του Πανεπιστήμιου του Μπουένος Άιρες.

Πολλές άλλες εκδόσεις προφανώς θα υπάρχουν χωρίς να το γνωρίζουμε, φημολογείται πως μία σπάνια έκδοση του 15ου αιώνα υπάρχει στην ιδιωτική συλλογή γνωστού Αμερικανού εκατομμυριούχου. Μία ακόμα φήμη λέει πως υπάρχει ένα Ελληνικό χειρόγραφο το οποίο έχει η οικογένεια Pickman, οι οποίοι θα έπρεπε να το προστάτευαν περισσότερο έτσι ώστε να μην εξαφανισθεί μαζί με τον καλλιτέχνη R.U. Pickman ο οποίος εξαφανίστηκε με έναν μυστήριο τρόπο στις αρχές του 1962. 

Μια έκδοση με τίτλο ΝΕΚΡΟΝΟΜΙΚΟΝ απο τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ έχω και εγώ στην κατοχή μου. Αργότερα έμαθα και διάβασα ότι μετά από μηνύσεις επί μηνύσεων το βιβλίο απαγορεύτηκε και στην Ελλάδα (μεταξύ άλλων χωρών) ως "άκρως επικίνδυνο". Φήμες ή αλήθειες; Ποιος ξέρει; Ένα είναι σίγουρο: Ο Κθούλου και οι Μεγάλοι Παλαιοί πιθανόν να υπήρξαν πολύ πριν ο νους του Lovecraft τους συλλάβει στα εφιαλτικά όνειρά του.

Σημείωση: Σήμερα γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι όλα τα παραπάνω "στοιχεία" δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αχαλίνωτη φαντασία του ίδιου του συγγραφέα που μέσα από τις επιστολές του προσδίδει μια αληθοφάνεια στην όλη υπόθεση. Έχει αποδειχτεί ότι τα πρόσωπα είναι φανταστικά και όχι υπαρκτά (όπως ο π.χ. ο Φιλέτας)


Σουμεριακή Μυθολογία

Αν διαβάσει κάποιος προσεκτικά τα έργα του Lovecraft αλλά και τη μυθολογία των Σουμερίων δεν θα αργήσει να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι ομοιότητες είναι κάτι παραπάνω από συμπτωματικές , τουλάχιστον στο επιπεδο των ονομάτων. Άλλωστε την ίδια εποχή πέρα από τις ακτές της Αμερικής ένας άλλος παράξενος και εκκεντρικός άνδρας ονόματι "Το Κτήνος" (ή αλλιώς Aleister Crowley) θα επαναδιατύπωνε πολλές από τις ιστορίες και επικλήσεις των Σουμερίων , Γιεζίδη κτλ.

Όλα αυτά προέρχονται από το Έπος της Δημιουργίας των Σουμερίων, το περίφημο Ένουμα Έλις. Παρακάτω ένα μικρό μόνο δείγμα της ομοιότητας των ονομάτων μεταξύ της υπαρκτής μυθολογίας των Σουμερίων και της Μυθολογίας Κθούλου του Lovecraft. Πιθανή σχέση να υπάρχει και με τη Βίβλο των Νεκρών των Αιγυπτίων.

Κθούλου ---> Κθαλού, Κουτούλου

Άζαθοθ ----> Άζαγκ-θοθ

Σαμπ-Νιγκουράθ ---> Σαμπ-Ισνιγκαράμπ

Αν και ενδεικτικά ,δείχνουν σαφείς ομοιότητες των δυο μυθολογιών. Και δεδομένου ότι ο Lovecraft , όπως και ό σύγχρονός του Crowley, ήταν λάτρεις του αποκρυφισμού, της μαγείας κτλ η πιο πιθανή(και ίσως η μόνη) εξήγηση να είναι ότι το Νεκρονομικόν τελικά έτσι όπως το ξέρουμε από τις ιστορίες του Lovecraft είναι προϊόν της φαντασίας του και τίποτε περισσότερο. Ωστόσο από τη δεκαετία του '70 και έπειτα όταν και ο αριθμός των αναγνωστών του Lovecraft παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις , η ανάγκη για την κυκλοφορία ενός "Νεκρονομικού" γίνεται ολοένα και περισσότερη. Έτσι σήμερα έχουμε πάμπολλες εκδόσεις , η κάθε μια "αυθεντική" , που προκαλούν σύγχυση.

"Δεν είναι νεκρό εκείνο που αιώνια μπορεί να περιμένει.
Μα με το πέρασμα των παράξενων αιώνων,
ως και ο θάνατος μπορεί να πεθαίνει"

 
mythogenia

Κατά τη γνώμη μου το ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση , εκτός των βιβλίων και των περίεργων ιστοριών, είναι η εκ του μηδενός γέννηση μιας ολοκαίνουργιας μυθολογίας ή αν θέλετε η ανάγκη για την ύπαρξή της.Αυτό δείχνει ότι ακόμη και σήμερα οι μύθοι μας συναρπάζουν. Καινούργιοι γράφονται και άλλοι τόσοι έρχονται και πάλι στο φως.